Εσείς τι κάνετε με τον Nelson;

Στα παλιά βιβλία ο Νέλσων είναι σαν τον παλιό Πλάτωνα: ο Νέλσων, του Νέλσωνος, τον Νέλσωνα, όπως ο Πλάτων, του Πλάτωνος, τον Πλάτωνα. Λέω «τον παλιό Πλάτωνα» επειδή τώρα έχουμε και την ονομαστική «ο Πλάτωνας» (379.000 γκουγκλιές «Πλάτωνας», 38 γκουγκλιές «Νέλσωνας») και τη γενική «του Πλάτωνα». Ο Πάπυρος εξακολουθεί να γράφει σύμφωνα με το παλιό σύστημα: ο Νέλσων, του Νέλσωνος.

Στη σχολική ιστορία ο Άγγλος ναύαρχος έχει μια εξαιρετικά διακριτική παρουσία: άπαξ, άκλιτος, δίπλα σ’ έναν κλινόμενο Ναπολέοντα.
Ο αγγλικός στόλος όμως με επικεφαλής το ναύαρχο Νέλσον κατόρθωσε να συντρίψει το γαλλικό στόλο στο Αμπουκίρ (Αυγουστος 1798). Τότε ο Ναπολέων […] Η Εποχή του Ναπολέοντα
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B131/179/1260,4545/unit=2192

Άκλιτο τον θέλει και το Μείζον, με μη εξελληνισμένο βαφτιστικό: Χορέισιο Νέλσον (The horror!).

Αναρωτιέμαι: Όλοι αυτοί που γράφουν «ο Νέλσων Μαντέλα», θυμούνται μετά να το κλίνουν; «Του Νέλσωνα Μαντέλα» (ή και Νέλσωνος, αφού πήραν φόρα), «τον Νέλσωνα Μαντέλα».

Βέβαια, τίποτα δεν μας εμποδίζει να λέμε Νέλσωνα τον παλιό και Νέλσον τον καινούργιο, όπως έχουμε Ερρίκους και Χένρι.

Εσείς τι προτιμάτε; Και, με την ευκαιρία: λέτε «ο φιλόσοφος Πλάτων και ο φίλος μου (ο) Πλάτωνας»;

nickel said:

Βέβαια, τίποτα δεν μας εμποδίζει να λέμε Νέλσωνα τον παλιό και Νέλσον τον καινούργιο, όπως έχουμε Ερρίκους και Χένρι.

Click to expand...

Αυτό έχω την τάση να κάνω. Είναι προφανές ότι κάποια παλιά είναι απολύτως καθιερωμένα ( όπως τα ονόματα βασιλιάδων, π.χ. Λουδοβίκος αντί Λουί ) και είναι εξίσου προφανές ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί σήμερα ( Ιωάννης-Λουδοβίκος ο ηθοποιός Ζαν-Λουί Τρεντινιάν; ). Η διαχωριστική γραμμή είναι βέβαια ρευστή.

nickel said:

Εσείς τι προτιμάτε; Και, με την ευκαιρία: λέτε «ο φιλόσοφος Πλάτων και ο φίλος μου (ο) Πλάτωνας»;

Click to expand...

Δεν το λέω, αλλά το έχω προτιμήσει σε μετάφραση βιβλίου όπου έβλεπες δίπλα-δίπλα σειρές από ονόματα. Εντάξει, θα μπορούσα κάλλιστα να γράψω Πλάτωνας, αλλά δεν θα μπορούσα να γράψω Δίωνας Κάσσιος. Όταν αντιμετωπίζεις μαζεμένα τα ονόματα αρχαίων, διαπιστώνεις ότι το μικτό σύστημα είναι αναπόφευκτο και ότι το μόνο ζήτημα είναι και πάλι η ρευστή διαχωριστική γραμμή. Αν επιλέξεις Παρυσάτις είναι δύσκολο να βάλεις γενική Παρυσάτιδας, όμως αν επιλέξεις Πάρις είναι και πάλι δύσκολο να βάλεις γενική Πάριδος. Έχει και τα μειονεκτήματά της η υπερτρισχιλιετής.

Όχι, τίποτα δεν εμποδίζει να λέμε τον παλιό με την παλιά οικονομία και τον νέο με τη νέα. Ο Νέλσον Μαντέλα, του Νέλσον Μαντέλα, άκλιτος (θα σας πω όμως, για όσους δεν έχουν πάει, ότι στη Λήμνο υπάρχει ο Μαντέλας, δηλαδή η ταβέρνα του Μαντέλα, με φοβερό φαγητό). Αλλά και ο ναύαρχος Οράτιος Νέλσων, κλιτός κατά τη δημοτική, όπως και ο Νεύτων (οι νόμοι του Νεύτωνα, η ερωμένη του Νέλσωνα).

Τώρα, επειδή όλοι ζούμε με τις αντιφάσεις μας, σε πιο «υψηλό ύφος», σε ιστορικά βιβλία, μπορεί (κατά τις διαθέσεις) να βάλω στην ονομαστική ο Πλάτων, ο Ναπολέων, και ο Καίσαρ. Είμαι ανακόλουθος, το ομολογώ. :blush:

Themis said:

...
Όταν αντιμετωπίζεις μαζεμένα τα ονόματα αρχαίων, διαπιστώνεις ότι το μικτό σύστημα είναι αναπόφευκτο και ότι το μόνο ζήτημα είναι και πάλι η ρευστή διαχωριστική γραμμή. Αν επιλέξεις Παρυσάτις είναι δύσκολο να βάλεις γενική Παρυσάτιδας, όμως αν επιλέξεις Πάρις είναι και πάλι δύσκολο να βάλεις γενική Πάριδος. Έχει και τα μειονεκτήματά της η υπερτρισχιλιετής.

Click to expand...

Ανόθευτο σύστημα: Δαρείου καὶ Παρυσάτιδος γίγνονται παῖδες δύο, πρεσβύτερος μὲν Ἀρταξέρξης, νεώτερος δὲ Κῦρος· ἐπεὶ δὲ ἠσθένει Δαρεῖος καὶ ὑπώπτευε τελευτὴν τοῦ βίου, ἐβούλετο τὼ παῖδε ἀμφοτέρω παρεῖναι. ὁ μὲν οὖν πρεσβύτερος παρὼν ἐτύγχανε· Κῦρον δὲ μεταπέμπεται ἀπὸ τῆς ἀρχῆς ἧς αὐτὸν σατράπην ἐποίησε.
~Ξενοφών

Μικτό σύστημα: Δαρείου και Παρυσάτιδας γίνονται πέντε δύο, μεγαλύτερο μεν το πέντε, μικρότερο δε το δύο· όμως ο Δαρείος δεν ήταν καλά και υποψιαζόταν ότι θα λήξει άδοξα η παρτίδα, επομένως ήθελε να είναι παρόντα και τα δύο, για να πιάσει τη μάνα της μάνας τους. Το μεγαλύτερο τού έτυχε, το δύο όμως δεν του έκανε τη χάρη, οπότε κι αυτός τσίμπησε το ζάρι.
Έχει και τα πλεονεκτήματά του το πεντόδυο.
~Φώντας Χαρισόπουλος

---

Ο Ρότζερ Μουρ και ο Ρογήρος Βάκων

Ο Tomás de Torquemada πριν περάσει στη βάση ονομάτων

Εξελληνισμός εκλατινισμένων κύριων ονομάτων

Ο Νεύτων και ο Ναπολέων ίσως είναι διαφορετικές περιπτώσεις. Ο δεύτερος γιατί θυμίζει το ελληνικό Λέων και ο πρώτος γιατί εκτός των άλλων είναι και πλήρως εξελληνισμένος (αντί Νιούτον, δηλαδή). Όμως το Νέλσον είναι όχι μόνο απλή μεταγραφή* αλλά σε αντίθεση με το Ναπολέων δεν θυμίζει κάτι ελληνικό. Εγώ λοιπόν θα τον προτιμούσα Νέλσον και άκλιτο.


* όχι 100%, γιατί το όμικρον δεν ακούγεται ακριβώς, αλλά πάντως όσο πιο κοντινή γίνεται.