metafrasi banner

concertina

nickel

Administrator
Staff member
Για την κονσερτίνα ή κοντσερτίνα γράφει σήμερα τα ωραία του ο Νίκος Σαραντάκος («Κονσερτίνες και πολυβόλα») και μας αφορούν.

Ρίχνω εδώ το σχετικό λήμμα τού ODE, διαβάστε εκεί και φέρτε τίποτα αποδόσεις αποδώ.

concertina /ˌkɒnsəˈtiːnə/
noun
1 a small musical instrument played by stretching and squeezing a central bellows between the hands to blow air over reeds, each note being sounded by a button. Compare with accordion.
2 [as modifier] opening or closing in multiple folds: concertina doors

verb (concertinas, concertinaing /-nə(r)ɪŋ/, concertinaed or concertina'd /-nəd/)
[with object]
extend, compress, or collapse in folds like those of a concertina: the car had concertinaed against the rear of the truck
[Origin: mid 19th century: from concert + -ina]


Επίσης:
http://en.wikipedia.org/wiki/Concertina
 

daeman

Administrator
Staff member
..
concertina doors = πτυσσόμενες πόρτες

concertina-doors.gif

ή πόρτες-ακορντεόν συνήθως, μερικοί όμως τις λένε και πόρτες-φυσαρμόνικα (ανάμεσά τους και ο πατέρας μου, παλιά καραβάνα· και φυσαρμόνικα στα νιάτα του, ενώ ακορντεόν έπαιζε η μάνα), μάλλον γι' αυτό, που όμως είναι παλιό, μακρινό και σπάνιο πια (παρωχημένο που λέει το ΛΚΝ): Με τον όρο φυσαρμόνικα χαρακτηρίζονται και κάποια απλά ακορντεόν που αντί για πλήκτρα φέρουν οπές που κλείνει ο οργανοπαίκτης με τα δάκτυλα.

Επίσης, από το λήμμα harmonica της Wikipedia:
The concertina, diatonic and chromatic accordions and the melodica are all free-reed instruments that developed alongside the harmonica. Indeed, the similarities between harmonicas and so-called "diatonic" accordions or melodeons is such that in German the name for the former is "Mundharmonika" and the later "Handharmonika," which translate as "mouth harmonica" and "hand harmonica." In Scandinavian languages, an accordion is simply called "harmonika," whereas a harmonica is a "mundharmonika" (mouth harmonica). The names for the two instruments in the Slavic languages are also either similar or identical. The harmonica shares similarities to all other free-reed instruments by virtue of the method of sound production.

Το καλοκαίρι έφυγε - Maraveyas Ilegal


[...]
verb (concertinas, concertinaing /-nə(r)ɪŋ/, concertinaed or concertina'd /-nəd/)
[with object]
extend, compress, or collapse in folds like those of a concertina: the car had concertinaed against the rear of the truck
[Origin: mid 19th century: from concert + -ina]

Από την άλλη, τ' αμάξια γίνονται φυσαρμόνικες, μια έκφραση που για αρκετούς είναι απορίας άξια.

ΛΚΝ:
φυσαρμόνικα: ... II. (παρωχ.) ακορντεόν. 1. για πτυσσόμενη κατασκευή (πόρτα, παραπέτασμα, σύνδεση ανάμεσα σε κινητά μέρη κτλ.), φυσούνα. 2. (μτφ.) αντικείμενο πολύ παραμορφωμένο από ισχυρή πίεση (σύγκρουση κτλ.): Tο αυτοκίνητο έπεσε πάνω σε μια κολόνα και έγινε ~.
[γερμ. Ρhysharmonika < αρχ. φῦσ(α) `φυσερό΄ + Harmonika = αρμόνικα (ή μέσω του ιταλ. fisarmonica)]


Βρε παθήματα η φυσαρμόνικα: εκεί την έχουμε για harp, ενώ αλλού τη λένε mouth harp ή ακόμη και με το υπερώνυμο mouth organ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Το αρθρωτό τμήμα (articulated section, concertina section) ενός αντικειμένου ή και ενός λεωφορείου λέγεται και φυσαρμόνικα.



Χαίρομαι που ανέφερες και τις απορίες για το «έγινε φυσαρμόνικα». Υπάρχουν και στο slang.gr:

1. φυσαρμόνικα
Μπα(ρ)μπαδισμός για το διπλό αρθρωτό λεωφορείο (αγγλιστί articulated bus), το οποίο απαρτίζεται από δύο μέρη, που ενώνονται μεταξύ τους από μία άρθρωση, την λεγόμενη φυσούνα. Είναι απορίας άξιον γιατί δεν ονομάζονται ακορντεόν, αφού μοιάζουν περισσότερο με ακορντεόν παρά με φυσαρμόνικα, αν πρέπει ντε και καλά να μοιάζουν με κάποιο μουσικό όργανο. Μερικοί τα λένε και σκουλήκι ή ερπετό, επειδή σχηματίζουν διάφορες περίεργες γωνίες και είναι σαν να έρπουν.
1. Θα θέλαμε να λάβετε σοβαρά υπόψη σας το ενδεχόμενο αντικατάστασης του απλού λεωφορείου με λεωφορείο φυσαρμόνικα, ειδικά τις πρωινές ώρες που είναι ώρες αιχμής, γιατί εκτός από τους κατοίκους μας εξυπηρετούνται και πολίτες που έρχονται από Ελευσίνα και Αχαρναί οι οποίοι μεταβιβάζονται στην γραμμή Χ12 για Αθήνα.
2. Αλλά ανάμεσα στην τραγικότητα των ατυχημάτων, βρίσκω απίστευτα αστεία τις κωλιές που έκανε το λεωφορείο φυσαρμόνικα, με σχεδόν ανώδυνο (για το αμάξωμα τουλάχιστον) τρόπο!
3. Μην περιμένετε να βρείτε θέση σε διπλό λεωφορείο (κοινώς «φυσαρμόνικα»). Να περιμένετε όμως σίγουρα πως η «φυσαρμόνικα» θα διπλώσει σε κάποια γωνία και θα καθυστερήσετε περίπου μισή ώρα μέχρι να έρθει στα ίσια της. (Από τον Οδηγό επιβίωσης για επιβάτες λεωφορείου).

http://www.slang.gr/lemma/show/fusarmonika_7486/
 

daeman

Administrator
Staff member
Καλός ο νεοσλάνγκος, ο παλιός όμως είν' αλλιώς· όταν έχει μνήμη, έχει και λιγότερες τέτοιες απορίες. :)
 
Top