Γλωσσάρι γνωσιακής επιστήμης (cognitive science)

0avasns

New member
Η γνωσιακή επιστήμη είναι ένα πολυσυλλεκτικό πεδίο μελέτης του νου που συνδυάζει ψυχολογία, βιολογία (νευροεπιστήμες), φιλοσοφία, γλωσσολογία, πληροφορική κ.ά.
Για την υποστήριξη φοιτητών (και, γιατί όχι, συναδέλφων αλλά και μεταφραστών) ετοίμασα έναν κατάλογο όρων με τις κατά την κρίση μου ενδεδειγμένες αποδόσεις τους, και ανέβασα μια προκαταρκτική εκδοχή στη διεύθυνση:
http://users.uoa.gr/~aprotopapas/glossary.html

Ειδικότερα, θέλω να επιστήσω την προσοχή σε ορισμένες αποδόσεις ιδιαίτερα «δύστροπων» όρων, δηλαδή λέξεων που έχουν ιδιαίτερη σημασία και για διάφορους λόγους δεν έχουν αποδοθεί ικανοποιητικά. Έχω λάβει υπόψη τη διατήρηση κρίσιμων συναφειών και διακρίσεων, καθώς και το εύρος λειτουργικότητας που απαιτείται από κάθε όρο (π.χ. αν πρέπει να εμφανίζεται ως επίθετο και ρήμα εκτός από ουσιαστικό). Θα μπορούσα, αν κρίνεται χρήσιμο, να αναρτήσω συγκεκριμένο σκεπτικό και δικαιολόγηση για καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις, τις οποίες χρησιμοποιούμε επιτυχώς στο στενό ερευνητικό μου κύκλο. Γενικά, προτιμώ τις μονολεκτικές και εύχρηστες αποδόσεις, που εντάσσονται ομαλά στη γλώσσα, και δεν φοβάμαι τους νεολογισμούς (ειδικά όταν και ο πρωτότυπος όρος αποτελεί νεολογισμό).

priming - προέγερση (prime-προεγέρτης/προεγείρω)
formant - μορφική (ουσ.) (formant frequency-μορφική συχνότητα)
salience - εμφάνεια (salient-εμφανής, salience map-χάρτης εμφάνειας)
affordance - επιδοχή (affords X-επιδέχεται Χ)
buffer - ταμιευτής (buffering-ταμίευση)
chunk - ψήγμα (chunking-σύμπτυξη)

Επίσης ίσως ορισμένοι βρουν απρόσμενες τις παρακάτω επιλογές:

lexical - λεξικός (prelexical-προλεξικός, postlexical-μεταλεξικός, sublexical-υπολεξικός)
voiced/voiceless - φωνούμενος/άφωνος (πρβλ. sonorant-ηχηρός, sonorance-ηχηρότητα)
plasticity - ευπλαστότητα
cascaded - επάλληλο (cascade-επαλληλία)
dual route - διττή(ς) διαδρομή(ς)
frame - καρέ
mental model, mental imagery (νοερό μοντέλο, νοερή απεικόνιση)

Διευκρινίζω ότι οι αποδόσεις αυτές δεν προτείνονται γενικά για τις συγκεκριμένες λέξεις αλλά μόνο για το πλαίσιο στο οποίο εμφανίζονται στο χώρο της γνωσιακής επιστήμης (γνωστική ψυχολογία, νευροεπιστήμες, υπολογιστικά μοντέλα).

Ελπίζω να βρείτε χρήσιμη την προσπάθεια. Σχόλια ευπρόσδεκτα. Και διορθώσεις, ακόμα πιο ευπρόσδεκτες!

Θανάσης Πρωτόπαπας
 

sof

New member
το γλωσσάρι είναι πολύ βοηθητικό, ευχαριστούμε!!
 
Top