debil = διανοητικά καθυστερημένος

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Όπως λέει π.χ. το PONS, εδώ.

Εγώ χρειάζομαι όμως τη βοήθειά σας για τη χρήση του σε αυτόν εδώ τον διάλογο, σε καβγά στο δρόμο. Ο άντρας είναι εικοσιπεντάρης τύπος νεοναζί, η γυναίκα μορφωμένη υπερπαχύσαρκη σαραντάρα.


[...]
Α: Είσαι πιο ανυπόφορη από χοντρή!
Γ: Καλύτερα χοντρή παρά debil!
Α: Δεν ξέρω τι είναι debil, γι' αυτό θα σου ρίξω μια σφαλιάρα για σιγουριά.
[...]​

Τα προβλήματα είναι δύο: Χρειάζεται μια λέξη που να την καταλαβαίνει ο αναγνώστης αλλά να μην είναι εύκολη και ταυτόχρονα να είναι εύχρηστη στην αρσενική και στη θηλυκή μορφή της. Για παράδειγμα, το ιδιώτης πιστεύω ότι θα μου έκανε, αλλά Καλύτερα χοντρή παρά ιδιώτης δεν μου ταιριάζει για καβγά στον δρόμο. Το ουτιδανή δεν έχει το μορφολογικό πρόβλημα, αλλά αρχίζει να είναι ίσως δυσνόητο για τον αναγνώστη. Το διπολική ξεφεύγει μπόλικα εννοιολογικά.

Ιδέες;
 

Zazula

Administrator
Staff member
Α: Είσαι πιο ανυπόφορη από χοντρή!
Γ: Καλύτερα χοντρή παρά αμβλύνους!
Α: Δεν ξέρω τι είναι αμβλύνους, γι' αυτό θα σου ρίξω μια σφαλιάρα για σιγουριά.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Α, να πω ότι τη συγκεκριμένη λέξη την πρωτόμαθα στα ρωσικά: дебил.

Παρεμπ, ο νεοναζί πιθανότατα θα αναγνώριζε τη λέξη κρετίνος (οπότε δεν μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις), σωστά;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ε, μάλλον.

Βέβαια ο αμβλύνους και ο ουτιδανός είναι μάλλον παρόμοιας δυσκολίας, αλλά ο αμβλύνους ανοίγει έναν καινούργιο δρόμο:

Α: Δεν ξέρω τι είναι ο αβλίνος, γι' αυτό θα σου ρίξω μια σφαλιάρα για σιγουριά.


Edit: Και φαίνεται ότι κυκλοφορεί και σε αγγλόφωνα μέρη από σλαβόφωνους: Urban Dict.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Κοίτα, μπορεί αμφότερα τα αμβλύνους και ουτιδανός να βρίσκονται σε κοινό επίπεδο λογιοτατοσύνης, αλλά για μένα έχουν μια καίρια διαφορά: Τη λέξη αμβλύνους μπορεί να την αποκωδικοποιήσει ο μέσος αναγνώστης ο οποίος κατά τ' άλλα την αγνοεί, με βάση τα δύο συνθετικά της. Άσε που είναι και πιο κοντά στο πρωτότυπο. Και τέλος η ιδέα σου για παραφθορά κάνει το όλο πράγμα ακόμη πιο ενδιαφέρον.
 

nickel

Administrator
Staff member
Αρχίζω να νιώθω debil. Τι γυρεύουν στη συζήτηση ο ανάξιος ουτιδανός και ο εντελώς ανισόρροπος διπολικός;

Μια λέξη για τον αφελή που μου αρέσει είναι ο ευήθης (ίδια σε αρσ και θηλ). Αλλά δεν θα τη χρησιμοποιούσα για κάποιον που απεχθάνομαι λόγω νεαντερταλισμού.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Αρχίζω να νιώθω debil. Τι γυρεύουν στη συζήτηση ο ανάξιος ουτιδανός και ο εντελώς ανισόρροπος διπολικός;
Ήταν απλώς πρώτες προσεγγίσεις. Στο καλλιτεχνικό σκάκι, τις λέμε δοκιμές. Κοιτάζουμε κάτι κοντινό στο ζητούμενο για να δούμε έμπρακτα τα προβλήματα και τους μηχανισμούς και να προσεγγίσουμε τη βέλτιστη λύση. :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Το κρητικό χοντρονούσης δεν ξέρω αν ταιριάζει, αλλά το γράφω για να κάνω τα δύο ευρήματα τρία.

Και, αφού σας έκανα τα δύο τρία, να ρωτήσω: αυτό το debil ξέρετε από πού βγαίνει; Έχει καμιά σχέση με το αγγλικό debilitated;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Από το λατινικό debilis, ασθενικός, και συνεπώς είναι πρωτοξάδελφα, αλλά το γερμανικό χρησιμοποιείται αποκλειστικά (μάλλον....) για την πνευματική ασθένεια (Debilität, mental retardness), ενώ τα αγγλικά (μάλλον..) για τη σωματική κόπωση (βλ. debility).
 

crystal

Moderator
Για πιο εύκολη αποκωδικοποίηση από τον αναγνώστη, υπάρχει και ο "δύσνους".
Και ο "βραδύνους", αλλά αυτό ίσως παραείναι διάφανο...
 
Χωρίς να είναι ό,τι καλύτερο μπορώ να σκεφτώ, αλλά η ώρα είναι 01:23 και τελείωσα τη 10η σελίδα μετάφραση για σήμερα, οπότε...

Μήπως να έπαιζες με το μωρός, παρότι δεν έχει την ίδια ακριβώς σημασία;

Θα το φανταζόμουν σε ελληνικό καβγά:

Α: Είσαι πιο ανυπόφορη από χοντρή!
Γ: Καλύτερα χοντρή παρά να είμαι μωρός!
Α: Ποιον είπες μωρό, ρε χοντρομπαλού!

Και γίνεται ο παράλογος διάλογος που ο ένας νομίζει ότι τον λέει βρέφος και η άλλη τον λέει τρελό. :)
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Υπάρχει και ο άνους, για να συνεχίσω τα της Κρουστάλλως.
Α: Είσαι πιο ανυπόφορη από χοντρή!
Αυτό μου φαίνεται λίγο περίεργο ως πρόταση...:eek:
 

Zazula

Administrator
Staff member
Από το λατινικό debilis, ασθενικός, και συνεπώς είναι πρωτοξάδελφα, αλλά το γερμανικό χρησιμοποιείται αποκλειστικά (μάλλον....) για την πνευματική ασθένεια (Debilität, mental retardness), ενώ τα αγγλικά (μάλλον..) για τη σωματική κόπωση (βλ. debility).
Αντιγράφω από το ΕΛΝΕΓ:
βέλτιστος [...] πιθ. < *βελ-τός "επιθυμητός, προσδοκώμενος", που ίσως συνδ. [...] με το λατ. de-bil-is "ανάπηρος, παράλυτος" [...]
 

nevergrown

New member
Από το λατινικό debilis, ασθενικός, και συνεπώς είναι πρωτοξάδελφα, αλλά το γερμανικό χρησιμοποιείται αποκλειστικά (μάλλον....) για την πνευματική ασθένεια (Debilität, mental retardness), ενώ τα αγγλικά (μάλλον..) για τη σωματική κόπωση (βλ. debility).

Στο γαλλικό βικιλεξικό
http://fr.wiktionary.org/wiki/debil
Το γαλλικό débile έχει και την σημασία της κόπωσης που έχουν τα αγγλικά.
http://fr.wiktionary.org/wiki/débile
 

polyvios

New member
Ίσως βέβαια αν η λέξη που δεν θα καταλάβαινε ο νεοναζί δεν ήταν τόσο άγνωστη να ενισχύει την εικόνα του ως debil. Δεν ξέρω αν κάτι τέτοιο εννοεί ο συγγραφέας
 
Πολύ καλά το αμβλύνους και το άνους, παίζει και το ανοϊκός.
Καλωσήρθες, Πολύβιε. Η σκέψη σου είναι σωστή. Το πρόβλημα είναι ακριβώς η ισορροπία: γνωστό μα νον τρόπο, για να μην οδηγηθούμε σε μια καρικατούρα που δεν πείθει και επομένως υπονομεύει την πρόθεση του συγγραφέα.
 

polyvios

New member
Καλώς σας βρήκα,
Δεν είμαι μεταφραστής και τα γερμανικά μου ακόμα δεν είναι πολύ καλά, αλλά επειδή αυτόν τον καιρό μαθαίνω και είμαι Γερμανία για να βρώ δουλεία, βρήκα το Forum πολύ ενδιαφέρον, όμορφο και χρήσιμο.
Συγχωρέστεμε λοιπόν για τα ατελή σχόλια που μπορεί να κάνω που και που, είναι μόνο απο προσωπικό ενδιαφέρον.
Ευχαριστώ για την παρέα
 
Top