Μεταγραφή ισπανικών ονομάτων

nickel

Administrator
Staff member
Δεν χρειάζεται να μεταφράζεις από ισπανικά για να έχεις πρόβλημα. Και επειδή εγώ δεν γνωρίζω ισπανικά, στηρίζομαι σε μια αγγλική σελίδα του διαδικτύου και μεταφέρω εδώ τι κατάλαβα, μαζί με τις απορίες μου. Δίνω μόνο τα «προβληματικά». Παρακαλώ, διορθώστε και συμπληρώστε, γιατί είναι γραμμένο στο πόδι:

u | «ου»
b | «μπ», αλλά «β» στα εξελληνισμένα, π.χ. Βραζιλία, Βολιβία
c | «κ» πριν από a, o ή u· «θ» στην Ισπανία πριν από e ή i αλλά «σ» στη λατινική Αμερική
| (Πρώτη απορία: ισχύει έτσι ακριβώς αυτή η διαφορά και γίνεται σεβαστή στις μεταγραφές;) cc | «ξ»
d | «ντ», αλλά «δ» όταν είναι στο τέλος
| Ή μήπως μεταγράφονται «δ» και στις δύο περιπτώσεις;
| Το «de» είναι «ντε» ή «δε»; g | «γκ» πριν από a, o ή u και «χ» πριν από e ή i
h | Δεν προφέρεται, π.χ. το Hotel προφέρεται «οτέλ»
j | «χ»
ll | «γι», π.χ. ella = έγια
ñ | «νι»
y | «γι», αλλά «ι» το σκέτο y (=και)
z | «θ» στην Ισπανία, «σ» στη Λατινική Αμερική
que | «κε»
qui | «κι»
gue | «γκε»
gui | «γκι»


Ευχαριστώ προκαταβολικά τους ισπανομαθείς.
 
Σε γενικές γραμμές και με μια γρήγορη ματιά θα συμφωνήσω, αλλά πρέπει να επισημάνω ότι για το z υπάρχουν διαφορετικές προφορές και στην Ισπανία. Τα Castellano είναι μεν η επίσημη "διάλεκτος" αλλά υπάρχουν διαφορές ανά περιοχή. Για παράδειγμα, λέμε Σαραγόσα και όχι Θαραγόθα, παρόλο που γράφεται Zaragoza.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Γιατί οι Μεξικανοί αποκαλούν το Texas "Τέχας" (Tejas);

Το Zazula προφέρεται τελικά "θάθουλα" ή "σάσουλα"; :D
 
Αν μιλάμε για Ισπανία:

b: η προφορά δεν είναι ούτε καθαρό μπ, ούτε καθαρό β, είναι κάπου ενδιάμεσα.

c: "κ" και πριν από σύμφωνα (creer, actualidad)

d: "δ" (actualidad, decir) αλλά νομίζω και "ντ" σε κάποιες περιπτώσεις (dónde)

g: εκτός από τις περιπτώσεις gue και gui, είναι "γ", όπως "guapo", "aseguros" (μιλάμε πάντα για Ισπανία).

y: Μήπως είναι σκέτο "ι" και πριν από σύμφωνο; (Raymon). Δεν είμαι καθόλου βέβαιος.

rr: Πολύ τραβηγμένο "ρ".

Ευχαριστώ κι εγώ τους ισπανομαθείς.
 
Last edited:

crystal

Moderator
Το d προφέρεται «δ» ανάμεσα σε δυο φωνήεντα (actualidad -> ακτουαλιδάδ αλλά decir -> ντεθίρ - ή ντεσίρ, αν προτιμάτε).

Το r προφέρεται τραβηγμένο κι όταν βρίσκεται στην αρχή της λέξης.

Όταν λέμε ñ - > νι, εννοούμε το τρικαλινό, έτσι; :p
 

Zazula

Administrator
Staff member
Νίκο, η απορία μου είναι απλή: έστω ότι τελικά αποσαφηνίζουμε πλήρως το πώς προφέρεται το καθετί στην ισπανική, ή σε όποια άλλη γλώσσα. Και μετά τι; Μέχρι ποιου, δηλαδή, σημείου το πώς ακριβώς προφέρει κάποιος κάτι στη γλώσσα του υπαγορεύει και το πώς θα το μεταγράψουμε εμείς στην ελληνική;

Με άλλα λόγια (κι αντλώ παραδείγματα απ' τη ρωσική, καθότι μου είναι ευχερέστερη της ισπανικής), θα λέμε Μπαλσόι ή Μπολσόι, Πατιόμκιν ή Ποτέμκιν, ρόμπατ ή ρομπότ;

Και γιατί γι' άλλη μια φορά να μην εγκαταλείψουμε την τάση μας προς δυσκοιλιότητα και να μην υιοθετήσουμε την αγγλική προσέγγιση στο ίδιο θέμα - παράλληλες ορθογραφήσεις ισοδύναμης ορθότητας; Παίρνουν οι άνθρωποι τα ξένα ονόματα ή τοπωνύμια, τα μεταγράφουν όπως τους βολεύει, κι επιτρέπουν και άλλες δημοκρατικές δυνάμεις μεταγραφές να συνυπάρχουν. Πού 'ν' το κακό; :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Zazula, έχεις κι εσύ το δίκιο σου, και το θέμα αυτό, όσο και να το συζητήσουμε, άκρη δεν πρόκειται να βρούμε. Έχουμε τις εξελληνισμένες που μας παρέδωσαν (ποιος θα τολμούσε να πει Λάντον; ή «η Παναγία του Παρισιού;»), έχουμε τον καβγά ανάμεσα σε απλογραφημένες και το «τα ονόματα έχουν ταυτότητα» (οπότε «Μασαχουσέτη» ή «κάτσε ν' ανοίξω το λεξικό να δω πού πέφτουν τα διπλά»;), έχουμε και τον ... πλουραλισμό.

Καλό είναι όμως να ρωτάμε για να μαθαίνουμε. Να μην πούμε τους Jiménez Τζιμένεζ. Αποκεί και πέρα, πρέπει να ξέρουμε αν είναι Ισπανός ή Αργεντινός για να τον πούμε Χιμένεθ ή Χιμένες; Λέει ο άλλος Χιμένεζ και (νομίζει ότι) ξεμπερδεύει.

Από την άλλη, ναι, θα βοηθούσε να τα λέγαμε με έναν τρόπο. Όπως όταν θέλω να βρω έγκυρα στοιχεία για τον Burroughs στα αγγλικά, δεν θα τα αναζητήσω στο Burrows. Φοβάμαι όμως ότι η μοναδική λύση θα ήταν ένας Μήτσος στα σύνορα.

— Μήτσο, γιά έλα, πρέπει να περάσουν κάποια ονόματα, έλα να δώσεις έγκριση.
— Αυτό εδώ «Τζιμένεζ». (Ο Μήτσος έχει κάνει αγγλικά μέχρι το Lower.)
— Είναι από Ισπανία μεριά, κάτι τέτοιο, τέλος πάντων. Το προφέρουν «Χ» αυτό. (Αυτόν τον έχουν δίπλα στο Μήτσο για να του διορθώνει τα χοντρά λάθη.)
— Α ναι, το θυμάμαι αυτό. Σαν τον Δον Ζουάν που έγινε Χουάν Κάρλος. Χιμένεζ, λοιπόν.
— Ό,τι πεις, Μήτσο. Ετούτο;
— Αγκελίνα Χολί.
— Όχι, ρε Μήτσο, το κορίτσι! Αυτό είναι από το Χόλιγουντ.
— Ε μη μου τα βάζεις κι εσύ πλάι πλάι, με μπερδεύεις...

Και μόνο αφού θα έχει δώσει έγκριση ο Μήτσος, θα επιτρέπεται να γράφουμε τα ονόματα στα ελληνικά. Μέχρι τότε, στα λατινικά. Κι ας τα προφέρει όπως θέλει ο κάθε άλλος Μήτσος.
 
Έτσι, μόνο με λατινικούς χαρακτήρες. Όπως ας πούμε "an paizei kamia Eva Medes (τώρα και σε δυόσμο) kai kamia Antzelina Tzoli". Δεν υπάρχει ελπίδα, σας λέω!
 

nickel

Administrator
Staff member
Άντε, να πω και για τη ζημιά που έπαθα που άκουσα για τη χτεσινή βραδιά στο Μέγαρο, με τον Σγούρο στο πιάνο και την ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του διάσημου Κορεάτη μαέστρου... Πώς τον είπατε το διάσημο;

Πάω να δω στο in.gr μπας και βρω το όνομά του (τρία «ου» κατάφερα μόνο να πιάσω) και πέφτω πάνω στο άρθρο:
Πέδρο Αλμοδόβαρ και Πενέλοπε Κρουθ ενώνουν ξανά τις δυνάμεις τους
Καλά, αυτή Κρουζ δεν ήταν τόσα χρόνια, σαν τον πρώην της; Μήτσοοοοοο!

(Α, ναι, και ο Κορεάτης λέγεται Myung-Whun Chung. Μα πώς γίνονται διάσημοι με τέτοια ονόματα;)
 
(Α, ναι, και ο Κορεάτης λέγεται Myung-Whun Chung. Μα πώς γίνονται διάσημοι με τέτοια ονόματα;)
Φαντάζεσαι αυτό να είναι το απλοποιημένο καλλιτεχνικό του;
Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι ο πιο διάσημος από εκείνα τα μέρη λεγόταν Μάο... (τρία γραμματάκια, εκ των οποίων τα δύο φωνήεντα)
 
Κρουθ και πάλι Κρουθ, δις σάηντ οβ δη ατλάντικ. Επίσης πολλοί επιμένουν να αποκαλούν "Χαβιέ" τον Javier Bardem, μάλλον πιστεύοντας ότι είναι Γάλλος (αλλά τότε θα ήταν Ζαβιέ).
 

nickel

Administrator
Staff member
Κρουθ και πάλι Κρουθ, δις σάηντ οβ δη ατλάντικ.
Δις σάιντ οβ δι ατλάντικ και νοτίως των Πυρηναίων. Γιατί στη Βρετανία (και χρόνια τώρα στην Ελλάδα) τη λένε Κρουζ. Και κάτω τα χέρια από τη Βέρα Κρουζ των λανγκαστριανών μου χρόνων. Κρους είναι μόνο η Βέρα Κρούσκα.

(Τελικά ο καθένας κουβαλάει το δικό του σταυρό.)
 
Κρουθ και πάλι Κρουθ, δις σάηντ οβ δη ατλάντικ. Επίσης πολλοί επιμένουν να αποκαλούν "Χαβιέ" τον Javier Bardem, μάλλον πιστεύοντας ότι είναι Γάλλος (αλλά τότε θα ήταν Ζαβιέ).

Επειδή με ενδιαφέρει προσωπικά το θέμα, πώς ακριβώς να αποκαλώ τον "Χαβιέ";
 
Χαβιέρ, όπως τον Σολάνα!

( Σας την έσπασα; ) ;)


Εντελώς! Τέλος πάντων, και "ζουζουνάκι" που θα τον φωνάζω, θα καταλαβαίνει! :-D (να θυμηθώ να συμμαζευτώ/είμαι μοντερατρίς, να θυμηθώ να συμμαζευτώ/είμαι μοντερατρίς..)
 

danae

¥
Νίκο, το δύσκολο με την προφορά της Ισπανικής είναι ότι ορισμένα γράμματα δεν έχουν σταθερή προφορά. (Μην ξεχνάμε, ωστόσο, ότι το ίδιο ισχύει και στην Ελληνική).

Όλα τα φωνήεντα προφέρονται όπως γράφονται (a, e, i, o, u). Όταν βρεθούν το ένα δίπλα στο άλλο, προφέρονται ξεχωριστά. Δηλαδή το restaurante προφέρεται ρεσ-ταου-ράν-τε.

Το y δεν ανήκει στα φωνήεντα και σε γενικές γραμμές η προφορά του είναι αυτή που έγραψες. Να προσθέσω ότι προφέρεται σαν φωνήεν (ι) όταν είναι μόνο του (σύνδεσμος y) αλλά και όταν βρίσκεται στο τέλος λέξης, π.χ. ley (λέι), rey (ρέι) κτλ.

Το πρόβλημα είναι με ορισμένα σύμφωνα, των οποίων η προφορά αλλάζει ανάλογα με τη θέση τους. Ο γενικός κανόνας είναι ότι αυτά τα σύμφωνα είναι κλειστά όταν ακούγονται έπειτα από παύση (και σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις) και εξακολουθητικά όταν βρίσκονται μεταξύ φωνηέντων (είτε λόγω της θέσης τους μέσα σε μια λέξη είτε λόγω της θέσης τους στην πρόταση).

Συγκεκριμένα τα σύμφωνα:

b και v (που έχουν την ίδια συμπεριφορά) ανάλογα με τη θέση τους προφέρονται μπ ή β (διαφορετικό από το ελληνικό που είναι χειλοδοντικό, το ισπανικό είναι διχειλικό). Π.χ. Cuba (Κούβα, και αυτό το β σχεδόν δεν ακούγεται όταν το προφέρει Κουβανός), avión (αβιόν), árbol (άρμπολ), tranvía (τραμ-μπία).

d: ντ ή δ, π.χ. dentro (ντέν-τρο), adentro (αδέν-τρο). Προσοχή: αν πριν από το dentro ακουστεί κάποιο φωνήεν, πχ hacia dentro, τότε θα προφερθεί δέν-τρο. Επομένως είναι Φιδέλ Κάστρο. Όταν βρίσκεται στο τέλος προφέρεται δ αλλά αυτό δεν είναι καθόλου απόλυτο. Σε ορισμένες περιοχές προφέρεται τ ή ακόμα και παραλείπεται. Πάντως η στάνταρ προφορά είναι δ.

ga, go, gu, gue, gui: ισχύει ό,τι είπες, μόνο που και πάλι έχουμε τις παραλλαγές γκ και γ. Παράδειγμα: gata (γκάτα) και Bogotá (Μπογοτά), Guevara (Γκεβάρα) αλλά Che Guevara (Τσε Γεβάρα).

Άλλα σύμφωνα:

Για το c ισχύουν αυτά που γράφεις. Να προσθέσω ότι προφέρεται κ και όταν βρίσκεται μπροστά από σύμφωνο ή στο τέλος λέξης. Και να διορθώσω ότι δεν προφέρεται θ σε όλη την Ισπανία. Από το σύνολο των ισπανόφωνων περίπου το 10% το προφέρει θ (και αυτοί βρίσκονται στην Ισπανία).Το cc προφέρεται, επομένως, είτε κθ είτε ξ.
Όσον αφορά τις μεταγραφές: θα γράψω Γκαρθία Λόρκα αλλά Γκαρσία Μάρκες.

Το x προφέρεται ξ. Ωστόσο, σε ορισμένες λέξεις που κρατούν την ιστορική τους ορθογραφία, διατηρεί την παλιά προφορά (χ). Γι΄αυτό λέμε Μέχικο, Τέχας και Οαχάκα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Πολύτιμη η ανάλυσή σου. Θα πρέπει να έχω κι ένα λινκ τώρα, να ξέρω πού να προσφεύγω για τις απορίες μου σχετικά με την ισπανική προφορά.

Ο μέσος πολίτης σαν κι εμένα, ακόμα κι όταν ξέρει ότι περίεργα πράγματα συμβαίνουν με την ισπανική προφορά, εκπλήσσεται συνέχεια όταν αντιλαμβάνεται ότι κάποια ονόματα που αβασάνιστα επαναλάμβανε με την επικρατούσα προφορά, θα του ήταν αγνώριστα αν ταξίδευε στον ισπανόφωνο χώρο.

Στη δική μου περίπτωση, οι εκπλήξεις ήταν όταν αντιλήφθηκα ότι ο Πάντσο Βίλα είναι Βίγια (τον γκολτζή, πάντως, τον λένε σωστά), η γυμνή και η ντυμένη Μάγια του Γκόγια θα έπρεπε να είναι Μάχα, ή ότι η Πενέλοπε Κρουζ παραμένει Κρουθ εκεί.

Όσο για τις μεταγραφές, νιώθω ευτυχής που δεν έχω μπει σε δίλημμα να διαλέξω.
 

danae

¥
Χα-χα, τη γυμνή μάγια δεν την ήξερα. Και να σκεφτείς ότι το maja δεν είναι όνομα!
(Προσθήκη του συντονιστή που τώρα πια μπορεί να κάνει τον έξυπνο: maja είναι απλώς η ωραία. Η προσθήκη της εικόνας της γυμνής από τις δύο ωραίες του Γκόγια, επίσης με πρωτοβουλία του συντονιστή. Προσοχή: δεν είναι η Μοντσεράτ.)

Κι εγώ εντυπωσιάστηκα όταν συνειδητοποίησα ότι ο Ξαβιέ Περέζ ντε Κουεγιάρ που άκουγα στην τηλεόραση όταν ήμουν μικρή ήταν Χαβιέρ Πέρεθ ντε Κουέγιαρ. Κι επίσης ότι η Μονσερά Καμπαγιέ δεν είναι Γαλλίδα αλλά Καταλανή και ονομάζεται Μοντσεράτ -ή καλύτερα Μοντσερράτ.

 
Top