κουλτούρα

Σύμφωνα με το ΛΚΝ:
2. σύνολο γνώσεων, τεχνικών εξελίξεων, παραδόσεων, εθίμων, μορφών συμπεριφοράς κτλ. που χαρακτηρίζουν ή συγκροτούν ένα δεδομένο κοινωνικό σύνολο· πολιτισμός1,2: Λαϊκή ~. Ευρωπαϊκή ~. || Bιομηχανική ~, η κουλτούρα του ανθρώπου της βιομηχανικής εποχής. ~ των μαζών. Mαζική ~, κοινή πολιτιστική αντίληψη και συμπεριφορά που έχει επιβληθεί κυρίως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Το ζήτημα είναι αν μπορεί να αντικαταστήσει επάξια τη λέξη "πολιτισμός" σε κάποιες περιπτώσεις. Π.χ. το κείμενό μου λέει: Η κουλτούρα πολώνεται ανάμεσα στον φασισμό και τον αντιφασισμό.
Παντού μέσα στο κείμενο αναφέρεται η λέξη culture, αλλά σε κάποια άλλα σημεία έχω και το civilization (το τεχνικοϋλικό κομμάτι του πολιτισμού). Έχω την αίσθηση ότι η λέξη "κουλτούρα" προσδιορίζεται πάντοτε από κάτι (η γαλλική κουλτούρα - η κουλτούρα της μάζας), και κάτι τέτοιο βλέπω στα παραδείγματα του ΛΚΝ. Θεωρείτε λάθος την αντικατάσταση με τη λέξη "πολιτισμός" σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου παρουσιάζεται αυτόνομη;
 
Όχι δεν νομίζω ότι είναι λάθος, αλλά θα βοηθούσε και ένα παράδειγμα, γιατί -εγώ τουλάχιστον- δεν είμαι βέβαιος ότι έχω καταλάβει *ακριβώς* την ερώτηση. Υπάρχει και ο "πνευματικός πολιτισμός" βέβαια.
 
Έχω παραθέσει παράδειγμα ήδη.
Η κουλτούρα πολώνεται ανάμεσα στον φασισμό και τον αντιφασισμό
 
Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, θα προτιμούσα χωρίς πολλές επιφυλάξεις "ο (πνευματικός) πολιτισμός" ή κάτι αντίστοιχο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Αν καταλαβαίνω καλά, στο κείμενό σου έχεις το culture και σ' αυτή την περίπτωση δεν θα ήθελες να το κάνεις (σκέτη) κουλτούρα; Δεν συμφωνώ. Προτιμώ την κουλτούρα· δεν είναι ανάγκη να θεωρείς ότι χρειάζεται προσδιορισμό (το λεξικό απλώς παραθέτει χρήσιμες συμφράσεις).

Ρίξε μια ματιά στη χρήση της σε άλλα λήμματα των λεξικών.
 
Αυτό ακριβώς ήθελα, Νικόλαε, γιατί είχα δισταγμούς. Ευχαριστώ!
 
Συγγνώμη, αλλά αν εγώ διάβαζα "η κουλτούρα πολώνεται ανάμεσα στον φασισμό και τον αντιφασισμό" θα κοντοστεκόμουνα για πολλή ώρα. Ποια κουλτούρα;
 

nickel

Administrator
Staff member
Συγγνώμη, αλλά αν εγώ διάβαζα "η κουλτούρα πολώνεται ανάμεσα στον φασισμό και τον αντιφασισμό" θα κοντοστεκόμουνα για πολλή ώρα. Ποια κουλτούρα;
Στην κουλτούρα θα κοντοσταθείς; Εγώ θα κοντοσταθώ στο «ανάμεσα». Φαντάζομαι ότι η διανόηση, οι διανοούμενοι ή το έργο που παράγουν, πολώνεται σε (γύρω από) δύο άκρα, σε δύο πόλους, στον φασισμό και στον αντιφασισμό. Χωρίς το πρωτότυπο, απλώς «φαντάζομαι». Ζέφυρε!
 
La culture se polarise entre fascisme et antifascisme, δάσκαλε. Επέλεξα το "ανάμεσα" γιατί έχω κι αρκετά "έγκυρα" αποτελέσματα στο διαδίκτυο.
 
Κι εγώ πιστεύω ότι εδώ ταιριάζει μια χαρά η "κουλτούρα". Ή μάλλον σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να δω στη θέση της τον "πολιτισμό", ακόμη και με τον προσδιορισμό "πνευματικός".
 

nickel

Administrator
Staff member
Επέλεξα το "ανάμεσα" γιατί έχω κι αρκετά "έγκυρα" αποτελέσματα στο διαδίκτυο.
Όπως, ας πούμε, 30.000 «polarized between» και 766 «πόλωση ανάμεσα». Δεν ακούγεται αστείο, πάντως; Διότι στην πραγματικότητα δεν βρίσκεται «ανάμεσα», αλλά γύρω από τους δύο πόλους.
 
Για να έχετε μια ιδέα του context: μιλάμε για ένα εξαιρετικά δυσνόητο (αν κοντοστέκεσαι εκεί, Αμβρόσιε, πού να δεις τι γίνεται παρακάτω) κεφάλαιο σε σχέση με τη στράτευση των διανοουμένων και τη σχέση τους με τα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Η λέξη culture αναφέρεται γύρω στις 30 φορές σε 30 σελίδες. Δεν πρόκειται για μία πρόταση.
Νικόλαε, όσο για τη δική σου πρόταση, θα σου πω ποια είναι η ένστασή μου. Ο συγγραφέας λέει ουσιαστικά (με βάση τα συμφραζόμενα που δεν σας έχω παραθέσει) ότι οι διανοούμενοι μοιράζονται στα δύο: άλλοι τάσσονται υπέρ του φασιστικού καθεστώτος, άλλοι πάνε στο άλλο στρατόπεδο. Δηλαδή, τάσσονται ρητά υπέρ του ενός ή του άλλου, μιας και δεν υπάρχει καμία ανοχή για τις ουδέτερες θέσεις. Κατά κάποιον τρόπο, δημιουργούν έναν τρίτο πόλο, κάπου ανάμεσα στους άλλους δύο, γι' αυτό είπα να αποφύγω το "γύρω από".
 
Κουλτούρα, πνεύμα, διανόηση κλπ. Εγώ συνήθως την κουλτούρα την συναντώ με άλλες χρήσεις και όχι απαραιτήτως όπως την χρησιμοποιούν οι Γάλλοι και οι Άγγλοι. Αλλά ό,τι νομίζετε...
 
Μμμ, γενικά είναι λίγο παραπλανητική η αντιστοίχιση, αλλά μπορεί μια-δυο φορές, σε συγκεκριμένες προτάσεις, να σου φανεί χρήσιμη η εναλλακτική απόδοση "πνευματική ζωή". Π.χ. Το 19ΧΧ, η πνευματική ζωή κινούταν γύρω από το δίπολο φασισμού-αντιφασισμού.

Αντ: Ή "η διανόηση" που πρότεινε ο Αμβρόσιος. Ειδικά με τοπικό ή χρονικό προσδιορισμό, είναι πολύ συνηθισμένη η χρήση. "Η βερολινέζικη διανόηση", "η διανόηση του μεσοπολέμου" κ.λπ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Οπότε (στον κόσμο μου εγώ) θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι το «πολώνομαι» χρησιμοποιείται σαν συνώνυμο τού «διχάζομαι» — ή να το αντικαθιστούμε από το «διχάζομαι».
 
Top