2016: 400 χρόνια από το θάνατο του Γουίλιαμ Σέξπιρ (ή Σαίξπηρ)

Φέτος θα έχουμε διάφορα καλούδια, από τη Βρετανία κυρίως, για όσους ενδιαφέρονται για το έργο του Σέξπιρ, αφού τιμάται με διάφορες εκδηλώσεις η επέτειος των 400 χρόνων από το θάνατό του το 1616. Αν μαθαίνετε για κάποιες ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις ή βρίσκετε στο δρόμο σας άρθρα που δίνουν κάτι παραπάνω, ας κάνετε τον κόπο να ενημερώνετε και το νήμα εδώ.

Προς το παρόν αντιγράφω κάτι που είχε δημοσιευτεί πρόπερσι στο bbc.co.uk με αφορμή τα 450 χρόνια από τη γέννησή του Σέξπιρ.

nickel said:

The Queen and David Beckham came second and third respectively. Other popular responses included JK Rowling, Adele, The Beatles, Paul McCartney and Elton John.​

Click to expand...

Και μέσα στις τέχνες και τον πολιτισμό ήταν ο Μπέκαμ μαζί με τρεις καλλιτέχνες και μία συγγραφέα;

Raiden said:

Και μέσα στις τέχνες και τον πολιτισμό ήταν ο Μπέκαμ μαζί με τρεις καλλιτέχνες και μία συγγραφέα;

Click to expand...

Ναι, οι απαντήσεις είναι τουρλού-τουρλού όπως και τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων είναι τουρλού-τουρλού: κάποιοι ενδιαφέρονται για ποδόσφαιρο, κάποιοι για κλασικό ρεπερτόριο και κάποιοι για βασιλικούς γάμους. Δεν είναι ένας άνθρωπος που λέει «Για μένα η Βρετανία είναι ο Σέξπιρ, η βασιλεία, ο Μπέκαμ, η Ρόουλινγκ, η Μπιτλς». Αν και... γιατί όχι;

drsiebenmal said:

Αναβίωση νήματος με τα γραμματόσημα που εξέδωσαν τα Βρετανικά Ταχυδρομεία στις 5 Απριλίου για τα 400 χρόνια από τον θάνατο του Σαίξπηρ:

Click to expand...

Σε πρώτη ευκαιρία θα έλεγα να φτιάξουμε και ελληνικά αντίστοιχα για το έτος Σαίξπηρ (ή Σέξπιρ).

Αναδημοσίευση:

Σχετικά με ένα πολύ καλά μεταφρασμένο βιβλίο για όσους ενδιαφέρονται να εμβαθύνουν στο έργο και την εποχή του Σέξπιρ:


The Books' Journal - Σάββατο, 23 Απριλίου 2016

Σαίξπηρ, ένας γνωστός μας

Γράφτηκε από την Ιφιγένεια Ταξοπούλου

Πήτερ Ακρόυντ, Σαίξπηρ. Η βιογραφία, μετάφραση Σπύρος Τσούγκος, Μικρή Άρκτος, Αθήνα 2010, σελ. 624
http://booksjournal.gr/slideshow/item/2058-σαίξπηρ,-ένας-γνωστός-μας

nickel said:

Αναδημοσίευση:

400 χρόνια από τον θάνατο του Σαίξπηρ
Το blog του Βρετανού Πρέσβη, Τζων Κίττμερ

Ήταν μια συζήτηση απ’ αυτές που κάνεις συνήθως ως φοιτητής: «Για φαντάσου ότι ξυπνάς μια μέρα και έχει καταστραφεί σχεδόν όλος ο λογοτεχνικός πολιτισμός. Αν παρέμενε ένα θεατρικό έργο μόνο, ποιο θα ήθελες να ήταν;» Αν και σπούδαζα τότε τη κλασική φιλολογία, η απάντησή μου ήταν άμεση και σαφής: «Θα προσευχόμουν να ’χει σωθεί ο Άμλετ, το σπουδαιότερο θεατρικό έργο που γράφτηκε ποτέ.» Ο φίλος μου, αντίθετα, είχε στο μυαλό του κάποιο έργο του Σοφοκλή και έτσι ξεκίνησε αμέσως η σοβαρή μας κονταρομαχία.

[...]​

Click to expand...

Κοίτα να δεις που η συζήτηση αυτή χρόνια πολλά κρατεί:

Ο γυμνασιάρχης, λέει, έγινε πέρσι ένα μικρό επεισόδιο. Ο Ραλλίδης είπε στην τάξη του, ώρα διδασκαλίας, πως όλοι οι αρχαίοι τραγικοί δεν αξίζουν, όλοι μαζί, τρεις στίχους του Σαίξπηρ. Άκου πράμα και να διδάσκει σ’ όλη τη ζωή τους αρχαίους. Του το παρατήρησε αμέσως ο γυμνασιάρχης. Αυτός σήκωσε τις πλάτες του, κούμπωσε το παλτό του και δεν καταδέχτηκε ν’ απαντήσει.
​

—Δημήτρης Χατζής*—​

Σήμερα συμπληρώνονται 400 χρόνια από το θάνατο του Σαίξπηρ. Για την επέτειο θα αρκούσε η φράση του Αλ Πατσίνο από την ταινία Looking for Richard: Whatever I’m saying, I know Shakespeare said it. Το έργο του καλύπτει όλο το φάσμα του ανθρώπινου βίου. Ζούμε όλοι ασυνάρτητες ζωές σαν κι αυτή που περιγράφει ο Μακβέθ στο μονόλογό του κι έπειτα εξαφανιζόμαστε από τη σκηνή. Αρκετές φορές έχω νιώσει ότι για όλα ο Σαίξπηρ έχει γράψει κάτι. Και τώρα που θέλω να γράψω κάτι για αυτόν νιώθω ότι όλοι τα έχουν πει όλα. Χρόνια πριν μου είχε κάνει εντύπωση μια φράση από διήγημα του Δημήτρη Χατζή: όλοι οι αρχαίοι τραγικοί δεν αξίζουν, όλοι μαζί, τρεις στίχους του Σαίξπηρ. Ίσως ένας τέτοιος έπαινος είναι αρκετός. Όμως δε θα ασχοληθώ με επαίνους και με αναλύσεις. Γράφω αυτό το κείμενο για να το αφιερώσω στον Κοριολανό. Ένας ορφανός στίχος του Αρχίλοχου αναφέρεται στο μύθο της αλεπούς και του σκαντζόχοιρου: πολλά τεχνάσματα κατέχει η αλεπού, αλλά ο σκαντζόχοιρος μόνο ένα, ένα σπουδαίο (πόλλ’ οἶδ’ ἀλώπηξ, ἀλλ’ ἐχῖνος ἓν μέγα). Αυτή η διαίρεση των χαρακτήρων διαγράφεται στον μυθικό Αίαντα. Το μόνο πράγμα που γνωρίζει καλά ο ήρωας των Αχαιών, ο πιο αντρειωμένος μετά τον Αχιλλέα, είναι η γενναιότητα, όπως ο σκαντζόχοιρος έχει μόνο τα αγκάθια του. Ο Οδυσσέας είναι πολυμήχανος, μια αλεπού που μηχανεύεται το Δούρειο Ίππο για να μπει στην Τροία.

Ο Κοριολανός είναι φτιαγμένος από τη στόφα του Αίαντα. Το μόνο αίσθημα που έχει είναι η υπερηφάνεια. Όταν επιτίθεται στους Βόλσκους είναι αυτός που οδηγεί το στρατό της Ρώμης και μέσα στην Κοριόλη νικά μόνος του τους αντιπάλους ψάχνοντας να αναμετρηθεί με τον ισχυρότερο εχθρό, τον Τούλλο Αουφίδιο. Ο θρίαμβος στην Κοριόλη τού εξασφαλίζει το όνομα Κοριολανός, όμως, όταν οι πολίτες της Ρώμης τον εξορίζουν, η πληγωμένη του υπερηφάνεια τον κάνει να στραφεί στους Βόλσκους για να εκδικηθεί την πόλη του. O Κοριολανός δεν γνωρίζει όρια. Πατρίδα, οικογένεια χάνουν τη σημασία τους: I’ll never / Be such a gosling to obey instinct, but stand, / As if a man were author of himself / And knew no other kin.

“Our virtues lie in the interpretation of time”, παραδέχεται και αυτό είναι ένα κλειδί για τη διαχρονική αντιμετώπιση του συγκεκριμένου δράματος. Στη ναζιστική Γερμανία η συγκεκριμένη τραγωδία γνώρισε ιδιαίτερη απήχηση: η σύγκρουση του ήρωα με τον λαό της Ρώμης ερμηνεύτηκε ως σύγκρουση των επιδιώξεων ενός ενάρετου ηγέτη με τον χυδαίο όχλο. Άλλοτε αυτή η σύγκρουση ερμηνεύτηκε μέσα από την αντίθεση της ατομικής ελευθερίας και του κοινωνικού ελέγχου.

Πρόκειται για μία δύσκολη τραγωδία αφού ο θεατής δεν μπορεί να ταυτιστεί με τον ήρωα ή με τον αγώνα τού γενναίου στρατιώτη που, όταν εξορίζεται άδικα από τη Ρώμη, επιστρέφει επικεφαλής του στρατού των εχθρών της για να την εκδικηθεί. Μέσα στην πόλη που εκδικείται πολιορκώντας τη βρίσκονται η μητέρα, η σύζυγος, ο γιος του. Αυτά ακριβώς τα στοιχεία έκαναν το έργο κατάλληλο για το επικό θέατρο του Μπρεχτ, αφού υπηρετούν την αποστασιοποίηση του θεατή. Τη διασκευή που ετοίμαζε ο Μπρεχτ δεν πρόλαβε να την ολοκληρώσει.

Ο ήρωας οδηγείται στη δική του καταστροφή από την άκρα συνέπεια στις αξίες του. Όπως η Αντιγόνη, δεν ξέρει να υποχωρεί στην επερχόμενη συμφορά, (εἴκειν δ’ οὐκ ἐπίσταται κακοῖς), αλλά δεν έχει ένα ανώτερο ιδανικό, όπως εκείνη. Δε θα μπορούσε να είναι πιο ανεξάρτητος από την κοινωνία του — ίσως θα μπορούσε, αν τελικά έκαιγε τη Ρώμη. Το πιο γοητευτικό στοιχείο είναι ίσως αυτό: δεν έχει ιερό σκοπό, δεν ζητά αποδοχή, δεν προσπαθεί να δικαιολογήσει τις πράξεις του, θεωρείται τέρας και όμως είναι άνθρωπος. Και ποιος θα μπορούσε να πει ότι δεν είναι; Μόνο ο Μενένιος, που υμνεί τον εκδικητικό Κοριολανό: υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε μια κάμπια και μια πεταλούδα, όμως η πεταλούδα σου κάποτε ήταν κάμπια. Ο Κοριολανός έχει γίνει από άνθρωπος δράκοντας, έχει φτερά, δεν είναι ένα πράγμα που σέρνεται.

* Δημήτρης Χατζής, Το τέλος της μικρής μας πόλης, Το Ροδακιό, Αθήνα 1999
σελ. 127-128 «Η διαθήκη του καθηγητή»

Πηγή: dimartblog

Αναδημοσίευση:

David Tennant, Benedict Cumberbatch, Ian McKellen and Judi Dench are among the stars joining forces in a sketch from Shakespeare Live! At The RSC.

Prince Charles plays Hamlet in brilliant BBC sketch alongside Benedict Cumberbatch, Dame Judi Dench and Sir Ian McKellen

The Prince of Wales —briefly— became the Prince of Denmark on Saturday. Prince Charles appeared on stage at Stratford as part of a stellar cast in Shakespeare Live, a light-hearted tribute to Britain’s most famous writer, 400 years to the day after he died.
Prince Charles uttered Shakespeare’s most famous line "to be or not to be", managing to achieve not just every actor’s dream, but trump Dame Judi Dench.
His short contribution came as part of a complex and witty homage to Shakespeare and his soliloquy from Hamlet known the world over. Prince Charles appeared alongside Tim Minchin, Benedict Cumberbatch, Harriet Walter, David Tennant, Rory Kinnear, Ian McKellen, Judi Dench, and the RSC’s current Hamlet, Paapa Essiedu.
It was a fitting finale to a day of celebrations in Stratford that mixed solemnity, pomp, quite a bit of low farce ’and royalty. William Shakespeare probably would have approved. .....

http://www.telegraph.co.uk/news/2016/04/23/prince-charles-plays-hamlet-in-brilliant-bbc-sketch/

«It is I, Hamlet the Dame». Αριστούργημα!

Προχτές είχε στην ΕΤ2 το As you like it του Κένεθ Μπράνα. Στην αρχή ξαφνιάστηκα, μετά μου φάνηκε ενδιαφέρον, πολύ σύντομα βαρέθηκα. Με το να ντύσει σαμουράι τους μισούς και να βάλει μαύρους να παίζουν τους υπόλοιπους, μάλλον σε πάρτι μασκέ μου έκανε παρά σε ευρηματική εκδοχή του μύθου.
"Some critics praised the setting. Others found it useless and irrelevant."
Συντάσσομαι με τους δεύτερους.

Καλημέρα. Από τα πέντε σεξπιρικά έργα που έχει σκηνοθετήσει ο Μπράνα, το συγκεκριμένο είναι με απόσταση το χειρότερο. Ή το μοναδικό που δεν του πέτυχε καθόλου.

Ο Guardian δημοσίευσε τρεις σειρές από βιντεάκια με σεξπιρικούς μονολόγους από κορυφαίους ηθοποιούς που μπορείτε να δείτε εδώ:

Shakespeare Solos: watch the first six films

Shakespeare Solos: watch the second set of films

Shakespeare Solos: watch the third set of films

Props found at Shakespeare’s theatre (The Times)

Καλημέρα. Για Σαίξπηρ, διαβάστε τον Γιαν Κοτ (πολωνός θεατρολόγος) Σαίξπηρ ο σύγχρονός μας (εκδ. Ηριδανός μτφρ. Α. Κοτζιάς), αλλά και την εισαγωγή του Ένα θέατρο ουσίας, (εκδ. Χατζηνικολή, μτφρ. Έ. Πατρικίου-Ε. Παπάζογλου), υπέροχα μεταφρασμένα. Απόλαυση!