María de la O

María de la O, Virgen de la O, Nuestra Señora de la O, όλα αυτά (και άλλα που δεν με απασχολούν αυτή τη στιγμή) είναι προσωνύμια της Παναγίας εγκυμονούσας στα ισπανικά.

Αυτό το "O" υποτίθεται ότι προέρχεται από το επιφώνημα "Ω" που υπάρχει στην αρχή κάθε στροφής αυτού του ύμνου, ή τέλος πάντων από ένα θαυμαστικό επιφώνημα "ω" μπροστά στην θαυμαστή κατάσταση της Παναγίας.

Το έχω δει κατά καιρούς να αποδίδεται από τα ισπανικά ως "Μαρία του Ο" ή "Μαρία της Ο" προκειμένου για όνομα κοπέλας. Πρόσφατα το είδα σε μετάφραση από τα πορτογαλικά ως "Παναγία της Ο" προκειμένου για προσωνύμιο της Παναγίας. Πέρα από το ότι προφανώς όταν πρόκειται για γυναικείο όνομα το θέλω Μαρία και όταν μιλάμε για τη μαμά του χριστούλη το θέλω Παναγία, τι νομίζετε ότι πρέπει να κάνουμε με αυτό το "O";

Το "της Ο" το βρίσκω τελείως ξεκούδουνο και να με συμπαθάνε, κι ελπίζω ότι δεν χρειάζονται ευφυολογήματα με την ιστορία της Ο για να γίνει κατανοητό το γιατί. Απλώς δεν υπάρχει καμία Ο εδώ. Το "του Ο" πάει κάτι να κάνει αλλά δεν το ολοκληρώνει: το "O" αυτό είναι ουδέτερο, όχι όμως επειδή είναι το γράμμα όμικρον, αλλά επειδή είναι το επιφώνημα "ω", όπως λέμε "ω γλυκύ μου έαρ".

Αν λοιπόν το κάνουμε "Παναγία του Ω" θα έχουμε λύσει το πρόβλημα; Ίσως ναι, ίσως όχι, τουλάχιστον όμως θα είμαστε σωστοί, μια που περί αυτού του ω πρόκειται. Ας το κρατήσουμε αυτό σαν άμεση λύση και ας συζητήσουμε.

Στα ελληνικά τουλάχιστον όταν βλέπω Μαρία του Ω δεν καταλαβαίνω καθόλου τι είναι αυτό. Φυσικά και στα ισπανικά ή πορτογαλικά ακούγεται παράξενο, αλλά Ισπανοί και Πορτογάλοι ξέρουν ότι υπάρχει αυτό το όνομα και δεν παραξενεύονται. Από την άλλη, αν το αλλάξουμε τελείως και το κάνουμε ξερωγώ Μαρία η Θαυμαστή, παύει να είναι άμεσα αναγνωρίσιμο ως μετάφραση του María de la O και ο επόμενος μεταφραστής μπορεί να κάνει κάτι άλλο και να γεμίσουμε διάφορα ψιλά και οι αναγνώστες να μην έχουν τρόπο να ξέρουν ότι είναι η ίδια με την Μαρία του Ο που διάβασαν κάπου αλλού ή με την Παναγία Εγκυμονούσα που έγραψε κάποιος άλλος. Εγώ τις Παναγιές πάντα τις μεταφράζω και τις κάνω Πολυέλεη, Τεθλιμμένη, Εσαεί Αρωγό και ό,τι προκύψει αναλόγως, αλλά με αυτήν τραβάω κόλημμα.

Απόψεις;

(Να διευκρινίσω ότι δεν μεταφράζω κάτι, είναι ένας γενικός προβληματισμός που έχω).
 

nickel

Administrator
Staff member
Η Μαρία του Ω, η Παναγία του Ω. Θα προτιμούσα το πρώτο, με γενική χρήση (να ήξερα τι λένε εδώ...). Αλλά δεν χρειάζεται να το κάνεις νιανιά. Απαιτεί εξήγηση, όπως και το ισπανικό. Αλλά έχεις τη σωστή αντιστοιχία έτσι με το «του Ω». Τα ρω του έρωτα και το Ω της Μαρίας.
 
Top