metafrasi banner

mentalist = μάντης

nickel

nickel

Administrator
Staff member
Υπάρχει μια σειρά στην τηλεόραση (έχω δει δύο επεισόδια στην αρχή της δεύτερης σεζόν), με τίτλο The Mentalist, για κάποιον mentalist που παρατά τη δουλειά του και βοηθά την αστυνομία στις έρευνές της. Ο mentalist είναι ένας είδος «μάγου», ιλουζιονίστα, ο οποίος επιδεικνύει διάφορες νοητικές ικανότητες, τάχατες υπερφυσικές, που όμως δεν είναι παρά ένα τρικ διαφορετικό από τα «γρήγορα δάχτυλα» της ταχυδακτυλουργίας (sleight of hand, prestidigitation, legerdemain). Σύμφωνα με τη Wikipedia (λήμμα mentalism), το πρόγραμμά του μπορεί να περιλαμβάνει τηλεπάθεια, διάβασμα της σκέψης, υπνωτισμό κ.ά. Είχα δει, δεν πάει πολύς καιρός, την ταινία του Τζον Μάλκοβις The Great Buck Howard, για ένα κομμάτι από τη ζωή τού Amazing Kreskin, ενός θρυλικού Αμερικανού mentalist. Γράφει η W: «[Kreskin] does not claim to have paranormal or clairvoyant powers, and does not like to be considered a ‘psychic’». Αλλά και ο mentalist του σίριαλ δεν έχει υπερφυσικές ικανότητες, ένας μοντέρνος Σέρλοκ Χολμς γίνεται στη συνεργασία του με την αστυνομία.

Ρωτάω: το Πνευματιστής που βλέπω είναι η επίσημη απόδοση του τίτλου της σειράς; Διότι, να το ξεκαθαρίσουμε μια και καλή, πνευματιστής και πνευματισμός είναι οι αποδόσεις των αγγλικών spiritualist και spiritualism, από το 1851 και 1866 αντίστοιχα, και αφορά την επικοινωνία με νεκρούς (πνεύματα) μέσω διαμέσων (μέντιουμ).

Δεν ξέρω να υπάρχει καλή απόδοση για τον mentalist, σκέτο μάντης θα έλεγα. Ακόμα και η απόδοση νοομάντης που έχουν τα λεξικά για τον μάντη που διαβάζει τη σκέψη (mind reader) δεν είναι πολύ διαδεδομένη, τα πιο πολλά ευρήματα ανήκουν σε παλιά μετάφραση του μυθιστορήματος του Σίλερ Der Geisterseher (The Ghost-Seer). Κυκλοφορεί τώρα σε πρόσφατη μετάφραση με τίτλο Τα φαντάσματα.

Να προσθέσω ότι προ ημερών έμαθα ότι mentalist σημαίνει στην αγγλική αργκό και «παλαβός», ό,τι και το πιο γνωστό mental. Για τον mentalism της φιλοσοφίας, άλλη φορά.

........................................
Με δυο λόγια:
spiritualism = πνευματισμός
spiritualist = πνευματιστής
mentalism = μαντεία (;), νοομαντεία (;)
mentalist = μάντης (;), νοομάντης (;)
 
nickel

nickel

Administrator
Staff member
Δεν ξέρω ποιες είναι οι λεπτές διαφορές που πρέπει να υπηρετήσει κανείς. Το ενορατικός χρησιμοποιείται για psychics και ιδίως clairvoyants. Στο πρώτο επεισόδιο της σειράς μάς δείχνει τον πρωταγωνιστή (σε φλασμπάκ) να παίρνει μέρος σε κάποιο τηλεοπτικό σόου με κοινό και να μεταφέρει σε μια κυρία μήνυμα από τον νεκρό πατέρα της. Ταυτόχρονα, παραδέχεται σε μια συζήτηση με τους νέους συναδέλφους του, της αστυνομίας, ότι όλα αυτά είναι μια απάτη και δεν πιστεύει καν στη μεταθανάτια ζωή. Στη Wikipedia αναφέρεται η διαμεσότητα (mediumship) στις πιθανές δεξιότητες του mentalist. Οπότε ο όρος καλύπτει μια πολύ μεγάλη γκάμα απατεώνων επαγγελματιών.

Και να που κάποιοι έχουν εγκαταλείψει την προσπάθεια για όρο:

Γίνε, παιδί μου, μενταλιστής!

Tης Μαριαννας Τζιαντζη

Aν το αγοράκι σας στον ελεύθερο χρόνο του κυνηγάει νυχτερίδες, μην το μαλώσετε. Αυτό το χόμπι είναι σημάδι ότι το παιδί σας το έχει το χάρισμα και ίσως κάποτε γίνει «mentalist», κάτι πιο προχωρημένο από τον σκέτο «πνευματιστή».

Ο 63χρονος Γιούρι Γκέλερ, που τον πρωτοείδαμε να λυγίζει κουτάλια στην εκπομπή του Κώστα Χαρδαβέλλα, επιστρέφει για να κρίνει τους διεκδικητές του μενταλιστικού θρόνου στη νέα εκπομπή του ΑΝΤ1 «Ο διάδοχος του Γιούρι Γκέλερ», ένα τάλεντ σόου με στοιχεία ριάλιτι. Στενοί συγγενείς του κάθε δελφίνου περιγράφουν πώς πρωτοεκδηλώθηκε το υπερφυσικό χάρισμά του. Ενας υποψήφιος, λοιπόν, είχε ως παιδί τη συνήθεια να κυνηγάει νυχτερίδες - τρανό σημάδι όχι του ποιητή, αλλά του μενταλιστή.

Ο mentalist δεν είναι ένας ταλαίπωρος μάγος ή ταχυδακτυλουργός, αλλά «περφόρμερ» που, αντί να κάνει τρικ με περιστέρια και κουνέλια, προσπαθεί να μας πείσει ότι διαθέτει ασυνήθιστες πνευματικές δυνάμεις. Ετσι, επιχειρεί να απαγχονιστεί επί σκηνής, έχοντας όμως διαλέξει τη σωστή θηλιά που την κρίσιμη στιγμή θα κοπεί. Σε κάθε επεισόδιο οι μενταλιστές κάνουν επίδειξη των ικανοτήτων τους (ανάγνωση σκέψης, τηλεκίνηση κ. λπ.) με όρους σόου. Κάποιος βάζει τη γροθιά σε έναν κύλινδρο που μπορεί να κρύβει ένα κοφτερό μαχαίρι. Αλλος είναι μασκαρεμένος σε πρίγκιπα του σκότους ή σε Νότη Σφακιανάκη επί της πίστας. Ολα αυτά δεν είναι νούμερα, μας λένε, αλλά «πειράματα». Ομως αυτό που ξεχωρίζει το επιστημονικό πείραμα από τον τσαρλατανισμό είναι μια απλή αρχή: οι ίδιες ελεγχόμενες και μετρήσιμες συνθήκες οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα - κάτι που δεν συμβαίνει εδώ.

«Παλιά ρούχα, παλιά χαλκώματα αγοράζω», φώναζε κάποτε ο παλιατζής. «Παλιά ρολόγια, παλιά ραδιόφωνα επισκευάζω», υπόσχεται σήμερα ο Γιούρι Γκέλερ που κάλεσε τους τηλεθεατές να μαζέψουν ό, τι ξεχαρβαλωμένο ρολόι ή ραδιόφωνο έχουν στο σπίτι και να το φέρουν μπροστά στην τηλεόραση, γιατί αν θα ενώνονταν όλες οι θετικές ενέργειες, οι χαλασμένες συσκευές θα άρχιζαν να λειτουργούν ξανά.

Θρίαμβος, μας ανακοινώνουν έπειτα από λίγο. Σε όλη την Ελλάδα, χιλιάδες σταματημένα ρολόγια άρχισαν να κάνουν τικ τακ, σκουριασμένες μηχανές του κιμά άρχισαν να αλέθουν φανταστικά κρέατα, σκονισμένα πτερύγια ανεμιστήρων να γυρίζουν δαιμονικά. Ακόμα και τα μηχανάκια της AGB επηρεάστηκαν και εξακόντισαν την τηλεθέαση της εκπομπής στα ύψη, ενώ τρελές ανακατατάξεις σημειώθηκαν και στα γκάλοπ που μετρούν τις πιθανότητες επιτυχίας των τεσσάρων υποψηφίων για την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας.

Τι και αν καταργήθηκαν τα stage στο Δημόσιο; Μια πόρτα κλείνει, άλλες μας ανοίγει ο ΑΝΤ1. Επομένως, το παιδάκι σας μπορεί να γίνει το επόμενο «next top model» ή ο διάδοχος του Γιούρι Γκέλερ ή του Σάκη Ρουβά (βλ. «Χ-Factor»). Αφήστε το λοιπόν να κυνηγήσει νυχτερίδες ή, έστω, μαύρες γάτες γιατί αλλιώς υπάρχει περίπτωση, όταν μεγαλώσει, οι άλλοι να του λένε: «Πού πας χωρίς θετική ενέργεια, ρε Καραμήτρο;»
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_27/10/2009_334944​
 
Last edited:
You must log in or register to reply here.
Top