metafrasi banner

beans

unique

Member
Οι πυθαγόρειοι απαγόρευαν τα κουκιά. Ωστόσο οι "κύαμοι" αποδίδονται γενικότερα ως "beans". Δεν θα έπρεπε να είναι "broad beans" ή κάποιος άλλος όρος που να διαφοροποιεί τα κουκιά από τα φασόλια;
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Έχεις μισό δίκιο. Σε ελληνοαγγλικά λεξικά του 19ου αιώνα βλέπω κύαμος a bean. Το ίδιο συμβαίνει και με τον μεταπολεμικό Crighton. Ωστόσο, σε όλα τα άλλα ελληνοαγγλικά, τα νεότερα, βρίσκω broad bean. Υπάρχει και κάτι άλλο ενδιαφέρον: στο LSJ, που επηρέασε πολλά λεξικά, γράφει: «κύαμος bean, Vicia Faba» (και Vicia faba είναι το απαγορευμένο κουκί — βίτσια είν' αυτά). Αυτό που βλέπω εγώ είναι μια χαλαρότητα των Άγγλων ως προς τη διάκριση ανάμεσα σε bean και broad bean. Τι γράφει το OED:
bean 1. A smooth, kidney-shaped, laterally flattened seed, borne in long pods by a leguminous plant, Faba vulgaris.
The garden variety, or Broad-bean, is used, in its green state, as a culinary vegetable, esp. in Britain by the poorer classes, as in the proverbial ‘beans and bacon’; Field- and Horse-beans, when ripened to a brownish-black colour, are used as food for horses and cattle, and have also been made into bean-meal, used for coarse bread.

Δεν υπάρχει χωριστό λήμμα broad bean. Αυτό είναι όλο κι όλο!

Και για να μην μπερδευτούμε με τη fava:
The Greek word fáva (φάβα) does not refer to broadbeans, but to the yellow split pea and also to the legume Lathyrus sativus, either of which are boiled with salt to the local variety of pease pudding, also called fáva. This creamy fáva is then served hot or cold, sprinkled with olive oil and garnished with a variety of condiments and seasonings such as diced onion, capers, parsley, pepper, lemon juice, etc.
(Wikipedia)
 

unique

Member
Αυτό που ήθελα να πω πιο πάνω είναι ότι οι "κύαμοι" αποδίδονται γενικότερα ως "beans" ακόμη και από εξαιρετικά έγκυρους κλασσικούς φιλόλογους όπως ο Walter Burkert (1975). Ωστόσο σε μεγάλο μέρος της σχετικής βιβλιογραφίας θεωρείται ότι στην πραγματικότητα οι κύαμοι ήταν fava beans. Σ' αυτούς αν θυμάμαι καλά ίσως απέδιδαν οι πυθαγόρειοι μια (κληρονομική) ασθένεια (το φαβισμό)! που ενδημούσε κατά την αρχαιότητα στη Μεγάλη Ελλάδα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Τον κυαμισμό, φαντάζομαι. Μια και όλες αυτές οι λαϊκές δοξασίες έχουν πάτημα στην λαϊκή εμπειρία. Αλλά δες τι λέει και η Wikipedia, για να μην ψάχνω σε ελληνικά:

The Pythagoreans were well-known in antiquity for their vegetarianism, which they practised for religious, ethical and ascetic reasons, in particular the idea of metempsychosis - the transmigration of souls into the bodies of other animals. "Pythagorean diet" was a common name for the abstention from eating meat and fish, until the coining of "vegetarian" in the nineteenth century.

The Pythagorean code further restricted the diet of its followers, prohibiting the consumption or even touching of any sort of bean. It is probable that this is due to their belief in the soul, and the fact that beans obviously showed the potential for life. Some, for example Cicero, say perhaps the flatulence beans cause, perhaps as protection from potential favism, perhaps because they resemble the genitalia, but most likely for magico-religious reasons, such as the belief that beans and human beings were created from the same material. Most stories of Pythagoras' murder revolve around his aversion to beans. According to legend, enemies of the Pythagoreans set fire to Pythagoras' house, sending the elderly man running toward a bean field, where he halted, declaring that he would rather die than enter the field - whereupon his pursuers slit his throat.

http://en.wikipedia.org/wiki/Pythagoreanism#Vegetarianism
 

Elsa

¥
Η ανεπάρκεια του ενζύμου αφυδρογονάση της 6-φωσφορικής γλυκόζης (G6PD) είναι κάτι που τώρα ανιχνεύεται στα νεογέννητα και έτσι ξέρει κανείς αν μπορεί να φάει άφοβα κουκιά χωρίς να κινδυνεύει από κυαμισμό. Οι παλιοί το μαθαίναμε δια της ...δοκιμής (του στιλ όποιος τρώει δεν ξανατρώει).
Το ενδιαφέρον είναι ότι η ανεπάρκεια στο ένζυμο G6PD έχει αναπτυχθεί στις χώρες τις Μεσογείου κυρίως σαν "αντίδοτο" στην ελονοσία όπως και η δρεπανοκυτταρική αναιμία, άλλωστε.
Εκτός από τον κυαμισμό που προκαλείται από τα κουκιά, υπάρχει και ο λαθυρισμός ένα είδος παράλυσης που οφείλεται στην υπερβολική κατανάλωση λούπινων (Lathyrus sativus) λόγω κάποιας νευροτοξίνης που περιέχουν.
Το σχετικό άρθρο της Βικιπαίδειας είναι πολύ ενδιαφέρον. Από κει και η εικόνα με τον πίνακα του Γκόγια "Thanks to the Grasspea":

(Όσοι αγαπάτε τα λούπινα, μην φοβάστε, είναι κάτι που συμβαίνει αν καταναλωθούν μεγάλες ποσότητες και συνήθως όταν φτάνουν στα χέρια μας είναι ήδη προετοιμασμένα, η τοξίνη ελαχιστοποιείται με κάποιες διαδικασίες.)
 

unique

Member
Στη μεγάλη Ελλάδα υπήρχε κατά την αρχαιότητα πρόβλημα με το εν λόγω ένζυμο στο 30% του πληθυσμού.
 
Top