τόσο πολλοί - πολλές - πολλά / λίγοι - λίγες - λίγα

cypriot

New member
"Μαζί με τα επίθετα λίγος, πολύς που δηλώνουν ποσότητα, και στον ενικό και στον πληθυντικό αριθμό θα χρησιμοποιηθεί το επίρρημα τόσο, όποιο κι αν είναι το γένος τους ..." (Ι. Παπαζαφείρη, Λάθη στη χρήση της γλώσσας μας, σ. 63, 14η έκδοση)

Εσείς τι λέτε, παιδιά, πάνω σ' αυτό;
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Μια ιδέα αυτού του προβλήματος στις άλλες εκδοχές του θα πάρεις εδώ:
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?5687-πολλά-περισσότερα&p=60080

Εγώ το κρατάω αυτό που λέει η Παπαζαφείρη. Δηλαδή γράφω:

τόσοι και τόσοι και ΟΧΙ τόσοι πολλοί (περίμενε, όμως)
τόσοι φίλοι και ΟΧΙ τόσοι πολλοί φίλοι (Λες ωστόσο «τόσο πολλοί φίλοι» και ο άλλος ακούει «τόσο πολύ φίλοι» — νά την την παρεξήγηση. Οπότε, προφυλάσσεσαι. Λες «τόσοι πολλοί φίλοι» και είσαι βέβαιος ότι ακούστηκε ο πληθυντικός.)
τόσα ωραία χρώματα ή τόσο πολλά ωραία χρώματα και ΟΧΙ τόσα πολλά ωραία χρώματα

Ωστόσο, αν πας στο λήμμα τόσος του ΛΚΝ:
τόσα και τόσα, τόσα πολλά [...] τόσοι και τόσοι, τόσοι πολλοί...

Στο ΛΝΕΓ:
έχουν διοριστεί τόσοι πολλοί υπάλληλοι, που δεν ξέρουν τι να κάνουν κι όλη μέρα κοπροσκυλιάζουν (λήμμα κοπροσκυλιάζω)

Αν ήταν ποτέ λάθος, η χρήση το έχει καθιερώσει. Και στον ενικό, το τόση πολλή αγάπη ζει δίπλα στο τόσο πολλή αγάπη. Πότε τόσοι δεν μπερδεύτηκαν τόσο πολύ για τόσο λίγες λέξεις.
 

nickel

Administrator
Staff member
Για να θυμηθούμε λίγο αυτό το νήμα (εγώ το θυμάμαι καθημερινά) είχα την ευτυχία να πέσω πάνω σε διπλή τριπλέτα αυτού του είδους στο κυριακάτικο άρθρο του Χρήστου Γιανναρά (http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_16/09/2012_461511) [τα έντονα, δικά μου]:

Ακόμα και με δεδομένη την καταστροφή, με τόσους πολλούς να βασανίζονται τόσο οδυνηρά από τις κοινωνικές κακουργίες τόσο λίγων, η εξουσιολαγνεία των κομματανθρώπων παραμένει αμείωτη, κυρίαρχο κίνητρο πολιτικών λόγων και ενεργημάτων.

[...]

Όταν τόσοι πολλοί βασανίζονται τόσο οδυνηρά από τις κοινωνικές κακουργίες τόσο λίγων, για να γεννηθεί προσδοκία ελπίδας είναι αναγκαίο να προηγηθεί απόδοση δικαιοσύνης.


Μια χαρά λειτουργεί το επίρρημα τόσο με το επίρρημα οδυνηρά και, κυρίως, με το λίγων, αλλά με το πολλών φαίνεται ότι δεν πάει το χέρι μας να γράψει τόσο πολλούς, τόσο πολλοί.


Υπάρχει και το νήμα για τα «πολλά περισσότερα», θυμίζω:
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?5687-πολλά-περισσότερα
 

Zazula

Administrator
Staff member
Εντωμεταξύ εγώ αναρωτιέμαι πόση και ποια διαφορά υπάρχει μεταξύ του «όση/όσοι περισσότερο» και του «όσο περισσότερη/-οι», και αν όσοι χρησιμοποιούν το πρώτο απ' τα δύο προαναφερθέντα σχήματα τη διακρίνουν όντως αυτή την (όποια) διαφορά — όλα τα παραδείγματα απ' το Διαδίκτυο:
  • Έχε στο μυαλό σου ότι, όσοι περισσότερο το λένε, τόσο περισσότερο πρέπει ν' ανησυχείς. [ΣτΖ: Εδώ διαφέρει από το «όσο περισσότεροι», αλλά όντως αυτό εννοούσε ο γράφων; Άσε που αν είναι έτσι, είναι σόλοικη η σύνταξη.]
  • Όσοι περισσότερο πεισθούν, τόσο πιο εύκολα θα γίνουν τα πράγματα για όλους. [ΣτΖ: ό.π.]
  • Ο βασικός στόχος της γερμανικής εθνικής ομάδας είναι να μαζέψει όση περισσότερο διεθνή εμπειρία μπορεί. [ΣτΖ: Υπάρχει «περισσότερο διεθνής»;]
  • Απλώστε μια ποσότητα καθαρού ελαιολάδου και αφήστε το για όση περισσότερο ώρα μπορείτε.
  • Κόβουμε τα πλοκάμια του και τα καθαρίζουμε αφαιρώντας όση περισσότερο από τη μοβ σάρκα μπορούμε.
  • Όση περισσότερο γνώση (λογική) έχεις, τόσο πιο έντονη γίνεται η αντιπαράθεση με το συναίσθημα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν ανέφερα καθόλου τέτοιες περιπτώσεις επειδή δεν τις είχα αντιληφθεί. Έχω την εντύπωση ότι πρέπει να κατέβουμε σε σκοτεινά καταγώγια σολοικισμών για να συλλάβουμε αυτά τα αμαρτήματα. Ίσως ξεκινάνε από το «όσο περισσότερο» και αποφασίζουν ότι θα κλίνουν το «όσο» και όχι το «περισσότερο».
 
Ένα παράδειγμα με "τόσους πολλούς", αρκετά παλιότερο και από πολύ βαριά πένα, που το βρήκα τυχαία.

"ποτέ μου δε θα το πίστευα πως ο θάνατος είχε ξεκάνει τόσους πολλούς" (μετάφραση του στίχου ΙΙΙ.57 της Κόλασης του Δάντη, από τον Σεφέρη).
 
Φοβερή σύμπτωση, στη Βουλή αγορεύει η Ζωή Κωνσταντοπούλου "να φοβούνται τόσοι πολλοί, να φοβούνται τόσο πολύ". Εδώ, το "σωστότερο" 'τόσο πολλοί' θα μας μπέρδευε.
 

GeorgeA

Member
Γεια σας!
Διάβασα αυτό το νήμα και είδα στο διαδίκτυο άφθονες χρήσεις.
Χρησιμοποίησα το «δεν έχω κάνει τόσο πολλά.» (σε προφορικό λόγο) και μου είπε κάποιος φίλος ότι είναι λάθος και ότι το σωστό θα ήταν «δεν έχω κάνει τόσα πολλά».
Συμφραζόμενα. Με ρωτά κάποιος τι έχεις κάνει σ’ αυτό το πρότζεκτ; κι εγώ απαντώ: «δεν έχω κάνει τόσο πολλά».
Αν έλεγα «δεν έχω κάνει τόσο πολλά πράγματα» απ’ ό,τι φαίνεται δεν θα ήταν λάθος. Το «δεν έχω κάνει τόσο πολλά», όμως, σύμφωνα με τον φίλο μου είναι λάθος. Θα μπορούσε κάποιος να με βοηθήσει να καταλάβω ποιο είναι το σωστό και γιατί.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Να πεις στον φίλο σου ότι δεν έχει σημασία παρά μόνο αν αλλάζει το νόημα —όπως σε μερικά παραδείγματα παραπάνω— γιατί παρά τα λαθολόγια και τα φιρμάνια, η χρήση δέχεται και τα δύο τόσα χρόνια, και να μην επεκτείνει την προσωπική του προτίμηση σε κανόνα βγάζοντας λάθος τόσους άλλους, τόσους πολλούς, τόσο πολλούς, τόσες χρήσεις, σε τόσα στόματα, από τόσες και τόσες πένες, από τόσο πολλά πληκτρολόγια. Παρότι κι εγώ το «τόσα πολλά» θα έλεγα αυθόρμητα, δεν μπορώ να πω ότι το «τόσο πολλά» είναι λάθος, και βέβαια δεν θα το διόρθωνα σε άλλον.

Γεια σου, Γιώργο, με τα τόσα καλά!
 

GeorgeA

Member
Καλημέρα!
Ευχαριστώ πολύ Daeman. Καταλαβαίνω τι εννοείς.
Απλώς αναρωτιέμαι αν όντως αυτή η χρήση έρχεται σε αντίθεση με κάποιον κανόνα κ.λπ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Από σελίδες του yannisharis.blogspot.gr:

Πόθεν λοιπόν η στρατιά των δυσλεξικών; Όχι από πού και γιατί έγιναν δυσλεξικά τα παιδιά, αλλά πού βρέθηκαν τόσο πολλά και τόσο ανησύχησαν τον ψυχίατρό μας;
https://yannisharis.blogspot.gr/2008/04/blog-post_29.html

Νίκος Σαραντάκος: Εδώ που κάνω μπάνια, άκουσα "της Διδούς" να κοπανάνε τα κανάλια και ήμουνα βέβαιος πως θα το σχολιάσεις, αλλά δεν περίμενα να είναι τόσο πολλά και τόσο πρόσφατα (δηλαδή μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα αποδελτιωμένα) τα γλαφυρά κουρελάκια.
http://yannisharis.blogspot.gr/2007/08/5.html
 
Top