comminution, jejuneness, pellucidity

Δεν καίγομαι να μάθω τις αποδόσεις των λέξεων στα ελληνικά, απλώς γύρευα μια αφορμή να βάλω ένα τσιτάτο στο οποίο σκόνταψα, το οποίο μου φάνηκε ωραία μεταφραστική άσκηση για πορωμένους μεταφραστές που θέλουν να χωνέψουν το χριστουγεννιάτικο γεύμα (ευτυχώς δεν ανήκω σε καμιά από τις δυο κατηγορίες):

There never has been, there never will be, a language like the dead Greek. For Greek had all the merits of other tongues without their accompanying defects. It had the monumental weight and brevity of the Latin without its rigid unmanageability; the copiousness and flexibility of the German without its heavy commonness and guttural superfluity; the pellucidity of the French without its jejuneness; the force and reality of the English without its structureless comminution.

Click to expand...

[via]

Εγώ λέω να μεταφράσουμε ολόκληρη την παράγραφο και να την παραδώσουμε στους ξέρετε ποιους να την αναπαράγουν στο διηνεκές. Αλλά πρώτα θα πρέπει να καταλάβω και να πειστώ για το structureless που επιφυλάσσει για την αγγλική.

Εγώ δεν καταλαβαίνω καν τι θα πει το heavy commonness των γερμανικών και, όσο ανύπαρκτα και να είναι τα γαλλικά μου, ούτε τον ισχυρισμό περί διαφάνειας και ισχνότητάς τους.

Για την ακρίβεια μιλάει για πενία των Γαλλικών. Ποιος συμφωνεί;

Η heavy commonness της γερμανικής (και της ακόμα πιο απαίσιας ολλανδικής) είναι η εντύπωση που δίνεται σε όποιον δεν μιλάει τη γλώσσα ότι ο ομιλητής έχει βρογχίτιδα και βήχει και φτύνει συνέχεια και, τέλος πάντων, ας κάνει κάτι, ας πάρει έστω ένα αποχρεμπτικό, δεν μπορεί να μας υποβάλλει σ' αυτό το βασανιστήριο.

Alexandra said:

Για την ακρίβεια μιλάει για πενία των Γαλλικών. Ποιος συμφωνεί;

Click to expand...

Ότι έχουν φτωχό λεξιλόγιο, αλλά διαφανές στις σημασίες του. Οι Άγγλοι έχουν μαζέψει ένα κάρο λέξεις με ένα κάρο σημασίες, αλλά σε βάρος της διαφάνειας και της κατανόησης. Η ελληνική έχει διαφάνεια, αλλά όχι λεξιπενία.

Και, πριν με αποκηρύξει ο δόκτωρ:

the copiousness and flexibility of the German without its heavy commonness and guttural superfluity
τον πλούτο και την ευελιξία της Γερμανικής χωρίς τη λαϊκή της προέλευση και την περίσσεια λαρυγγικών φθόγγων

Συμφωνείς, dr7x, με αυτά;

Τελικά, η heavy commonness είναι ακουστική ή λεκτική; Για το ακουστική, τι να πει κανείς; Θέμα συνήθειας δεν είναι; Όσο για λαϊκή προέλευση, τι εννοεί άραγε ο ποιητής; Ότι 100 χρόνια μετά τον Γκαίτε και τον Σίλερ και τον Καντ και τον Γκάους η γλώσσα παραμένει λαϊκή, όπως την εποχή του Λούθηρου; Για να το είπε, κάτι θα είχε στον νου του. Τρέχα γύρευε τι.

Εδιτ: Γερμανικά που δεν καταλαβαίνουν ούτε οι Γερμανοί, π.χ. εδώ.

drsiebenmal said:

Για να το είπε, κάτι θα είχε στον νου του. Τρέχα γύρευε τι.

Click to expand...

Άγγλος λόγιος σπουδαγμένος στο Βικτωριανό Καίμπριτζ: μην περιμένετε δικαιοσύνη και ακρίβεια στον κλασικιστικό σνομπισμό του.

Εγώ το heavy commonness δεν το αντιλαμβάνομαι ως λαϊκή προέλευση (όλες οι γλώσσες λαϊκές είναι), αλλά ότι λεέι ότι η γερμανική γλώσσα είναι μπας κλας.

SBE said:

Εγώ το heavy commonness δεν το αντιλαμβάνομαι ως λαϊκή προέλευση (όλες οι γλώσσες λαϊκές είναι), αλλά ότι λεέι ότι η γερμανική γλώσσα είναι μπας κλας.

Click to expand...

Κι εγώ έτσι το καταλαβαίνω.

Κι εγώ το αντιλαμβάνομαι όπως η SBE. Το άξεστο, το ανεπεξέργαστο ή, ακόμα καλύτερα, η τραχύτητα.

Λοιπόν, σας βρήκα δουλειά. Πρόκειται για μια μετάφραση εντελώς σύγχρονη, που δεν προσπαθεί να δώσει γλωσσική πατίνα εποχής.
There never has been, there never will be, a language like the dead Greek. For Greek had all the merits of other tongues without their accompanying defects. It had the monumental weight and brevity of the Latin without its rigid unmanageability; the copiousness and flexibility of the German without its heavy commonness and guttural superfluity; the pellucidity of the French without its jejuneness; the force and reality of the English without its structureless comminution.
Ουδέποτε υπήρξε ούτε θα υπάρξει γλώσσα σαν τη νεκρή ελληνική γλώσσα. Κι αυτό επειδή τα ελληνικά είχαν όλα τα προσόντα των άλλων γλωσσών χωρίς τα ελαττώματα που τα συνοδεύουν. Είχαν τη μνημειώδη βαρύτητα και πυκνότητα των λατινικών χωρίς τη δυσκαμψία τους· τον πλούτο και την ευκαμψία των γερμανικών χωρίς την τραχύτητά τους και την περίσσεια λαρυγγισμών· τη διαφάνεια των γαλλικών χωρίς την πεζότητά τους· τη δύναμη και τη γείωση των αγγλικών χωρίς την αδόμητη θραυσματοποίησή τους.
Discuss

Μια πρώτη παρατήρηση, Θέμη, είναι ότι διαφωνώ με τη λέξη "προσόντα". Θα έβαζα "προτερήματα" εφόσον λες και "ελαττώματα" ή "πλεονεκτήματα".

Επίσης, δεν μεταφράζεις επακριβώς το "unmanageability". Θα μπορούσαμε να πούμε και "την έλλειψη ευελιξίας" μήπως; Και το "brevity" εννοεί "πυκνότητα" ή "βραχύτητα", δηλαδή έλλειψη μεγάλων λέξεων και προτάσεων;

Τέλος, δεν μου αρέσει η "γείωση" ίσως επειδή πάντα την είχα συνδέσει με την ηλεκτρολογία. "Πραγματισμός/κυνισμός" ίσως; Δεν ξέρω εδώ, το σκέφτομαι.