espaliered = (για δέντρο) μεγαλωμένο σε σπαλιέρα (δηλ. πλαίσιο για τη δισδιάστατη ανάπτυξη δέντρων)

Οι σχετικές προτάσεις από τη μονογραφία που μεταφράζω:

At Pefkou there were seven orange trees, one free standing and six espaliered against the wall of a house (après de l'ostel).
...
The espaliered orange trees at Pefkou were probably planted along a south-facing wall.

Υπάρχει κάποιος όρος στα ελληνικά για το espaliered;

http://en.wikipedia.org/wiki/Espalier

Ή έχετε κάποια ιδέα πως μπορώ να το πω περιφραστικά;

Καλημέρα.
Espalier είναι η πέργ(κ)ολα, το καφασωτό
Δέντρο κλαδεμένο σαν καφασωτό, θα σου έκανε;

Εγώ τα ξέρω να τα λένε και σπαλιέρες αυτά. :) Οι πορτοκαλιές στου/της/στην (?) Πεύκου, που στέκονται (σε) σπαλιέρα,...


Πού είναι αυτό το μέρος, να βρίσκαμε καμιά φωτογραφία, να βλέπαμε τι είναι;

Καλημέρα,

πρόκειται για το "περιβόλι του πεύκου" στη μεσαιωνική Λευκωσία. Απ' ότι καταλαβαίνω οι πορτοκαλιές ακουμπούσαν σ' έναν τοίχο. Δεν μπορώ δηλαδή να χρησιμοποιήσω τις λέξεις καφασωτό, πέργολα ή σπαλιέρα. Αν υπήρχε η λέξη 'σπαλιαρισμένες' θα με βόλευε ... :)

Αν η σπαλιέρα είναι λέξη από ειδικό λεξιλόγιο και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή, μήπως πρέπει να χρησιμοποιήσεις μια άλλη παρομοίωση ή περιγραφή; Π.χ. στέκονταν σαν αγκαλιασμένοι σύντροφοι δίπλα στη μάχη ή στέκονταν δίπλα δίπλα, πλέκοντας με τα κλαδιά τους ένα φράχτη (ίσως όπως στην επόμενη εικόνα):

Να πω την αμαρτία μου, παρόλο που ασχολούμαι με την κηπουρική, είναι η πρώτη φορά που ακούω τη σπαλιέρα. Δεν σου κρύβω ότι αν την έβλεπα γραμμένη, η πρώτη μου αναρώτηση θα ήταν μήπως πρόκειται για ανορθόγραφη σκαλιέρα. :)
Μ' αυτό θέλω να πω απλώς: μολονότι σίγουρα σε εξυπηρετεί ως λέξη, θα την καταλάβουν αυτοί που θα τη διαβάσουν; Γι' αυτό σου έγραψα στην αρχή κλαδεμένο σαν καφασωτό. Αν ίσως βάλεις και κατακόρυφο, νομίζω πως δίνεται η εικόνα.
Αλλά, το ξαναλέω, αυτή είναι απλώς η γνώμη μου, ε; ;)

Εδιτ:

Ένας κυριούλης που πουλάει σπαλιέρες λέει ότι πουλάει και δέντρα διαμορφωμένα.

Η ιστορία της λέξης έχει ενδιαφέρον. Από την ελληνική σπάθη είχαμε στα υστερολατινικά το υποκοριστικό spathula > spatula (πλευρά, πλάτη). Από εκεί είχαμε την ιταλική spalla «ωμοπλάτη» και στη συνέχεια τη γαλλική épaule «ώμος». Από τη spalla προέκυψε επίσης το ιταλικό spalliera, που είναι εδώ οι πάσσαλοι στο ύψος του ώμου. Η spalliera έδωσε το γαλλικό (και αποκεί το αγγλικό) espalier.

Εγώ ο παντελώς άσχετος περί την κηπουρική αναφέρω ότι το φρέσκο γαλλοελληνικό λεξικό Πατάκη/Λαρούς δίνει για το espalier:
επιτοίχιο σύστημα στήριξης αναρριχώμενων, η παλμέτα, η σπαλιέρα

Νομίζω ότι το υποκρυπτόμενο νόημα είναι ότι τα δέντρα κλαδεύονται στο ύψος του ώμου τους. Του δικού τους, όχι του ανθρώπινου. Και με το κλάδεμα καθοδηγείται η διαμόρφωση του «κεφαλιού».

Espalier (/ɨˈspælɪər/ or /ɨˈspæli.eɪ/) is the horticultural and ancient agricultural practice of controlling woody plant growth originally for the production of fruit, by pruning and tying branches to a frame so that they grow into a flat plane, frequently in formal patterns, against a structure such as a wall, fence, or trellis, and also plants which have been shaped in this way.

Espalier, trained into flat two-dimensional forms, are ideal not only for decorative purposes, but also for gardens in which space is limited. In a temperate climate, they may be planted next to a wall that can reflect more sunlight and retain heat overnight or planted so that they absorb maximum sunlight by training them parallel to the equator. These two facts allow the season to be extended so that fruit matures over a longer period.

Αυτό που βλέπουμε από τη Wikipedia και τις φωτογραφίες είναι ότι πρόκειται για δέντρα με δισδιάστατη ανάπτυξη, με συμπιεσμένο φύλλωμα επειδή αναγκάζονται να μεγαλώσουν περιορισμένα από το πλαίσιο (σπαλιέρα) και τον τοίχο. Προτείνω «με δισδιάστατη ανάπτυξη του φυλλώματος».

nickel said:

Προτείνω «με δισδιάστατη ανάπτυξη του φυλλώματος».

Click to expand...

Έλα, πες την αλήθεια: Επίτηδες το κάνεις τώρα για να (ξαν)ανάψουν τα αίματα και με τα διδιάστατος vs δισδιάστατος / τριδιάστατος vs τρισδιάστατος, ε; :devil:

Ευχαριστώ για τις απαντήσεις. Το 'επιτοίχιος' μου αρέσει. Αλλά αν πω 'επιτοίχιες πορτοκαλιές', θα καταλάβει κανείς; :) Ίσως και 'πορτοκαλιές που εφάπτονται του τοίχου', εκτός κι αν βρω τον εξειδικευμένο όρο από κανένα γεωπόνο!

Zazula said:

Έλα, πες την αλήθεια: Επίτηδες το κάνεις τώρα για να (ξαν)ανάψουν τα αίματα και με τα διδιάστατος vs δισδιάστατος / τριδιάστατος vs τρισδιάστατος, ε; :devil:

Click to expand...

Μπα, αλλού χώνω τις προκλήσεις μου. Αυτά τα λέω και τα γράφω έτσι: δισδιάστατος και τρισδιάστατος.

kattos, στο δεύτερο παράδειγμά σου («The espaliered orange trees at Pefkou were probably planted along a south-facing wall») δεν θα μπορούσες να πεις επιτοίχιος. Θα μπορούσες όμως να πεις «με το συμπιεσμένο φύλλωμα».

"Κουρεμένες";

A shrub or tree that has been trained to grow flat against a wall or framework.
http://www.answers.com/topic/espalier#ixzz2CUjFGSgB

Θα το πω άλλη μια φορά και δεν θα επιμείνω άλλο: δέντρο αναπτυγμένο/πλεγμένο/κλαδεμένο/διαμορφωμένο κτό, σε κάθετη πέργκολα/καφασωτό (κι ας μπει τώρα ο Ζάζουλας να ρωτήσει κάθετη σε τι; :twit:)

Εδώ υπάρχει μια αναφορά ότι ήταν «πίσω από το υποστατικό του περιβολιού»:

Ν. Παταπίου said:

Όντως υπήρξε πλουσιότατο το Περιβόλι του Πεύκου, [...] Επίσης υπήρχαν επτά νεραντζιές, εδώ με την έννοια της πορτοκαλιάς, μάλλον, και όχι της γνωστής ως κιτρομηλιάς στην Κύπρο, ενώ περιγράφεται και η θέση τους στο περιβόλι. Για παράδειγμα μία ήταν μόνη της και οι άλλες έξι πίσω από το υποστατικό του περιβολιού.

Click to expand...

Προφανώς ψάχνεις για κάποιον επιθετικό προσδιορισμό. Αναρωτιέμαι αν σου κάνει το «στοιχημένες μπροστά στον μαντρότοιχο».

..
Κάνω σαββατιάτικες βόλτες σε ιστοσελίδες κηποτεχνίας και αγροπονίας, όπου οι ειδικοί γράφουν για τη διαμόρφωση της κόμης των δέντρων, κυρίως με κλάδεμα (ή κλάδευμα, όπως το γράφουν στα πανεπιστημιακά εγχειρίδια και σημειώσεις) και κατάλληλη στήριξη των βλαστών και των κλαδιών: κλάδεμα διαμόρφωσης σχήματος στα νεαρά δέντρα και κλάδεμα καρποφορίας για τα ανεπτυγμένα δέντρα στα οποία έχει ήδη ξεκινήσει η καρποφορία (Στην νεανική ηλικία αποσκοπεί στη διαμόρφωση της κόμης του δέντρου. Στα ενήλικα δέντρα αποσκοπεί να δημιουργήσει μια ισορροπία μεταξύ βλαστήσεως και καρποφορίας ενώ στα γέρικα το κλάδεμα αποσκοπεί στην ανανέωση του δέντρου). Για το κλάδεμα διαμόρφωσης σχήματος αναφέρονται οι τύποι κύπελλο, παλμέτα, άτρακτος, φουσέτο κ.ά., αλλά μπαίνουμε σε τεχνικές λεπτομέρειες και όρους που πιστεύω ότι δεν χρειάζονται στο συγκεκριμένο κείμενο.

At Pefkou there were seven orange trees, one free standing and six espaliered against the wall of a house (après de l'ostel).
...
The espaliered orange trees at Pefkou were probably planted along a south-facing wall.

...και έξι κατάλληλα διαμορφωμένες κατά μήκος του τοίχου μιας οικίας.

Οι κατακόρυφα κλαδεμένες πορτοκαλιές στου Πεύκου είχαν πιθανότατα φυτευτεί κατά μήκος ενός τοίχου που έβλεπε στο νοτιά.



Or something along these lines, vertical planes, walls, whatever.
Υπάρχουν αρκετές κατάλληλα διαμορφωμένες διατυπώσεις στο νήμα.

Στον Κήπο του Πεύκου βρίσκονταν εφτά πορτοκαλιές, η μια μοναχή και άλλες έξι διαμορφωμένες με κλαδέματα ν’ ακουμπούν και ν’ αναπτύσσονται στον τοίχο ενός σπιτιού.

Οι λυγισμένες πορτοκαλιές στου Πεύκου πιθανότατα ήταν φυτεμένες κατά μήκος ενός μεσημβρινού τοίχου.

Ωραίες ιδέες. Μετά από μια σύνθεση: κατακόρυφα/δισδιάστατα κλαδεμένες πορτοκαλιές στοιχημένες κατά μήκος ενός τοίχου.